Page 103 - Bí Mật Tháp Vẵn Xương

Trong dịp này, khi sứ đoàn An Nam đi qua các phủ châu
Trung Hoa đều bị họ gọi là Di Quan Di Mục, nghĩa là quan lại
mọi rợ. Khi sứ đoàn đến Quế Lâm, Lê Quý Đôn viêt thư cho
quan tống trấn Quáng Châu đế phản đối sự kiện nầy. Với uy
tín và học vân của Lê Quý Đôn, triều đình Trung Hoa đành
phải chấp nhận bỏ những danh từ miệt thị khinh khi này và
gọi sứ đoàn là An Nam cống sứ.
Năm 1762, Lê Quý Đôn về triều được thăng chức Hàn
Lâm Viện Thừa Chi. Ông lập Bí Thư Các và dâng sớ xin thiết
lập pháp chế đế trị dân nhưng không được triều đình chấp
thuận và bổ ông'làm Tham chính Hải Dương.

Năm 1765, ông từ quan xin cáo hưu về sống nơi quê nhà,
viết sách.
Năm 17H7, Trịnh Doanh qua đời, Trịnh Sâm nối ngôi
Chúa, Lê Quý Đôn được phục chức Thi Thư và tham gia biên
soạn Quốc sử kiôm chức Tư nghiệp Quốc Tử Giám.
Năm 1770, ông được thăng chức Công Bộ Hữu Thị Lang.
Mùa xuân nãm 1776, ông được bố làm Hiệp Trấn, Tham Tán
Quân Cơ ở xứ Đàng Trong.

Năm 1778, ông được bố nhiệm chức Hành Tham Tụng
nhưng cô từ và xin được đổi sang vỗ ban. Ông được trao chức
Hừu Hiệu Điểm, quyền Phủ Sự, phong tước Nghĩa Phái Hầu.
Năm 1781, ỏng được sung chức Quốc sử Tổng tài.
Năm 1783, ông đi hiệp trấn Nghệ An, không lâu sau thì
mất.

Lê Quý Đôn sống ỏ thế kỷ thứ 18 thời kỳ xã hội Việt
Nam có nhiều biến dộng lớn. Trong lòng xã hội Việt Nam dầy
mâu thuần khi ấy đang nảy sinh những mầm mống mới của
thời kỳ kinh tế hàng hóa, thị trường trong nước mở rộng, thủ
công nghiệp và thương nghiệp có cơ hội phát triển... Tình
hình đó dã tác động mạnh mẽ tới đời sống văn hóa, tư tương,

101