Page 58 - AllbertEstens

cấu trúc và sự tiến hóa của vũ trụ tổng thể (vũ trụ học).

Năm 1917 Einstein đã bắt đầu làm việc này và vì tin rằng vũ

trụ là tĩnh tại cho nên ông đã phải thêm vào các phương trình

trường lúc đầu (1916) một lực đẩy dựa trên một hằng sô' vật lý

mới gọi là hằng sô vũ trụ học A. Nhưng rồi các nghiên cứu lý

thuyết của A. Friedman (1922, 1924) dự đoán một vũ trụ tiến

hóa mà không có hằng số thêm đó đã được chứng minh là hoàn

toàn đúng đắn từ các quan sát của E. Hubble về sự chạy xa

nhau ra của các thiên hà (1929): Vũ trụ của chúng ta đang nở

ra. Do khám phá này, Einstein đã từ bỏ hằng sô" A và thú nhận

rằng: "Đây là sai lầm ngớ ngẩn nhất trong đời tô i!".

Bưốc phát triển tiếp theo động học của vũ trụ phải là động

lực học của vũ trụ - những quá trình vật lý của sự nở của vũ

trụ. Theo đề xuất của G. Gamow và được phát triển bởi các cộng

sự (1946, 1948-1949), các quá trình này đã bắt đầu từ một quả

cầu lửa nguyên thủy cực kỳ nóng và đặc cách đây khoảng 15 tỉ

năm. Sự mô tả này (kịch bản Big Bang) vào năm 1965 đã được

xác nhận bằng thực nghiệm khi người ta phát hiện ra bức xạ

phông vi ba đẳng hướng tràn ngập vũ trụ. Lý thuyết Big Bang,

mặc dầu còn có một sô' khó khăn, hiện đang được xem là Mô

hình Chuẩn của vũ trụ học. Những khó khăn này được xem là

có thể giải quyết được với ý tưởng vũ trụ lạm phát.

Năm 1998, các nhà thiên văn quan sát các sao siêu mới ở

xa đã có -một khám phá lớn: Vũ trụ của chúng ta đang nở ra mỗi

ngày một nhanh hđn (vũ trụ gia tốc). Như vậy thì phải có một

năng lượng đẩy nào đó (năng lượng tối) đã gây ra sự nở gia tốc

ấy. Một số nhà vật lý và thiên văn đã thử liên hệ năng lượng

này vối hằng sô vũ trụ học mà Einstein đu đưa ra rồi sau đó

xem là "sai lầm ngớ ngẩn nhất trong đời".

Những vấn đề của vũ trụ học từ Einstein cho đến ngày

nay sẽ được trình bày đầy đủ hơn trong một bài riêng ở dưói.

56