Page 402 - AllbertEstens
P. 402
B 3 . B Ả N C H Ấ T c ủ f l C Á C T Í N H I Ệ U
U i N T R U Y Ề N N H f i N H H Ơ N Á N H S Á N G
Đã có môt số báo cáo vê những tín hiêu lan truyền
nhanh hơn tốc độ ảnh sáng. Công trình "Bản chất của sự
chui rào "siêu ánh sáng" (superluminal)" của Herbert
Winful (Phys. Rev. Lett., 90, 023901, 2003) đã giải thích
hiệu ứng này mà không đụng cham tới Einstein. Dưới đày
thuật lai bài giới thiệu của M . Bũttiker và s . Washburn
(Nature, 20-3-2003, 271) về vấn đề này.
Đã có sự tranh cãi nẩy sinh từ các thí nghiệm (thí dụ:
A.M. Steinberg et al., Phys. Rev. Lett., 71, 708, 1993) trong đó
các xung ánh sáng và xung vi ba dưòng như chui qua rào vối tốc
độ lớn hơn tốc độ của một xung quy chiếu chuyển động trong
chân không - một sự vi phạm giả thiết làm nền tảng cho lý
thuyết tương đối của Einstein: Không gì có thể chuyển động
nhanh hơn ánh sáng trong chân không.
Ánh sáng có thể chuyển động nhanh hơn ánh sáng không
? "Nhanh hơn" trong điếu kiện của các thí nghiệm nói trên thực
chất là gì ? Vì mỗi xung thực ra là một "bó" sóng cho nên vấn đề
trung tăm cần xém xét chính là định nghĩa về tốc độ của bó
sóng.
Sự chui hầm xẩy ra khi một sóng đập vào một rào mỏng
của một vật liệu mò và một lượng nhỏ sóng "rò" qua rào sang
phía bên kia. Các thí nghiệm siêu ánh sáng đã gây ra sự tranh
cãi đều được thực hiện với một mạng những lốp vật liệu trong
và mờ sắp xếp sao cho các sóng vối những tần số nào đó thì bị
phản xạ (qua sự giao thoa giảm), các sóng với những tần sô" khác
400