Page 396 - AllbertEstens
P. 396
"Thuyết bất phù hợp" tránh cái mỏm đá ngầm đó bằng
cách cho phép có một cuộc đốì thoại bình tâm giữa các nhà khoa
học và các nhà thần học. Một cuộc đối thoại tôn trọng sự tự trị
* f • « » • ơ • • 9
về tư tưởng của cả liai bên. Mỗi bên cấm không được dùng đến
tri thức của bên kia. Nhưng phải chăng sự ngăn cách này có
nguy cơ là quá triệt để ỗ chỗ nó tước mất cùa cả hai bên nhừng
yếu tô' của mỗi bên có ích cho sự suy nghĩ riểng của bên kia.
Do đó đã xuất hiện mô hình thứ ba, trái vối "thuyết phù
hợp", từ chối mọi sự hòa trộn giữa khoa học và thần học. Tuy
nhiên, mô hình này đã thiết lập một cuộc đối thoại gián tiếp
giữa hai ngành qua trung gian một ngành thứ ba: triết học. Cuộc
đốì thoại này là phi đốL xứng, vì nó nuôi dưdng, qua triết học, sự suy
nghĩ thần học xuất phát từ tri thức khoa học mà không có chiều
ngược lại.
Ở điểm xuất phát của mô hình này, người ta thừa nhận
rằng khoa học không thể tránh khỏi làm nẩy sinh những vấn để
về ý nghĩa hay đạo đức vượt quá khả năng của nó. v ề phần
mình, các nhà triết học khai thác các truyền thông tôn giáo để
nêu ra các câu trả lời. Các câu trả lời này là có ích đốỉ với các
nhà khoa học, không phải trong các nghiên cứu của họ theo
nghĩa chặt chẽ, mà trong các câu hỏi mà họ đặt ra với tư cách
một con người. Nhất là, đến lượt nó, thần học lại được hưởng lợi
từ công trình triết học này, nó đã được khoa học nêu lên và nuôi
dưỡng. Như vậy COĨ1 đường từ khoa học đến thần học là kết quả
của một công trình phải liên tục được tiến hành tùy thuộc sự
tiến bộ của các kiến thức khoa học. Trong giai đoạn đầu, sự
chuyển giao này làm xuất hiện những câu hỏi và, trong giai
đoạn thứ hai, nó làm nẩy sinh những câu trả lời triết học mà
thần học phải đôi mặt.
394