Page 331 - AllbertEstens

f i 3 . S Ợ R f l Đ Ờ I c d f l C ơ H Ọ C M f i T R Ộ N

Cơ học ma trận, bộ phận hóàn chĩnh đầu tiên của lý

thuyết lượng tử, đã được xây dựng bắt đầu từ công trình cơ bản

"Giải thích lại theo lý thuyết lượng tử các quan hệ động học và

cơ học'' của Werner Heisenberg trên tạp chí "Zeitschrift für

Physik" ngày 29 tháng Bảy nảm 1925.

Heisenberg là học trò của Sommerfeld ở Munich và đã bảo

vệ luận án tiến sĩ về thủy động học ỏ đây nãm 1923. Ông đã gặp

Bohr lần đầu tiên vào mùa Hè năm 1922 ở Göttingen khi

Sommerfeld đưa ông đến đây để tham dự các buổi giảng của

Bohr mà người ta thường gọi là "Đại hội Bohr”. Trong mùa

Đông 1922 - 1923, ông học tập và nghiên cứu ở Göttingen và

làm việc với Max Born. Mùa Hè năm 1923, ông trở về Munich

để viết luận án và từ tháng Mưòi năm 1923 làm trợ lý cho Born.

Trong Hồi ký [1 ], Born đã viết về Heisenberg như sau:

"Anh ta trông như một cậu bé nông dân với mái tóc vàng

hoe cắt ngắn, đôi mắt sáng, dáng dấp đáng yêu. Anh ta làm

nhiệm vụ của người trợ lý nghiêm túc hơn Pauli và giúp tôi được

nhiều việc. Sự nhanh nhẹn lạ thường và sự hiểu biết sắc bén

luôn luôn khiến anh làm được một khối lượng công việc khổng lồ

mà không phải cô sức quá nhiều: Anh đả hoàn thành luận án

thủy động học, nghiên cứu các vấn đề nguyên tử, lúc thi một

mình lúc thì cộng tác với tôi, và giúp tôi hướng dẫn các nghiên

cứu sinh

Trong Hồi ký, Born đã kể về bầu không khí khoa học ở

Göttingen những năm 1923-1925 như sau:

"Mối q u a n tâm chính của tôi trong thời kỳ này được hướng

329