Page 270 - AllbertEstens
P. 270
chuyển động. Theo lý thuyết tương đối rộng, hình học của không
gian cũng thay đổi theo thời gian. Sự uôn và cong của không
gian thay đổi khi vật chất và năng lượng chuyển động, và các
sóng có thể truyền qua không gian tựa như những gỢn sóng trên
mặt hồ. Trong lý thuyết hấp dẫn lượng tử vòng, các quá trình
này được biểu diễn bằng những thay đổi trong các đồ thị. Chúng
tiến hoá theo thời gian bằng một dãy kế tiếp các bưóc “chuyển
động” trong đó tính liên thông của các đồ thị thay đổi (hình 3).
Những thay đổi về hình dạng của không gian - chẳng hạn
như những thay đổi xảy ra khi vật chất và năng lượng trong nó
chuyển động và khi các sóng hấp dẫn truyền qua Ĩ1Ó - được biểu
diễn bằng sự sắp xếp lại một cách gián đoạn, tức các chuyển
động, của mạng spin. Trong (a), một nhóm liên kết của 3 lượng
tử thể tích đã hoà nhập để trở thành một lượng tử thể tích duy
nhất; quá trình ngược lại cũng có thể xảy ra. Trong (b), hai thể
tích phân chia không gian và được kết nối với nhau theo những
cách khác nhau. Biểu diễn bằng những khối đa diện, hai khối
đa diện sẽ hòa nhập ồ mặt chung của chúng và sau đó tách ra
như một tinh thể lóc ra trên một mặt phẳng khác. Những
chuyển động này của mạng spin diễn ra không chỉ khi có những
thay đổi ở thang lớn trong hình học của không gian mà còn như
những thăng giáng lượng tử không ngừng ồ thang Planck.
Một cách khác để biểu diễn các chuyển động là thêm vào
mạng spin chiểu thời gian - kết quả thu được gọi là bọt spin (c).
Các đường của mạng spin bây giờ trở thành các mặt phẳng, còn
các nút trỏ thành các đường. Khi lấy một lát cắt qua bọt spin tại
một thời điểm cụ thể nào đó ta sẽ được một mạng spin và khi
lấy một dãy các lát cắt tại những thời điểm khác nhau ta sẽ
nhận được các khung của một chuyển động cho thấy sự tiến hoá
của mạng spin theo thời gian (d). Nhưng cần lưu ý rằng sự tiến
hoá thoạt nhìn có vẻ như là liên tục nhưng thực tế lại là gián
268