Page 151 - AllbertEstens
P. 151

phân bô khối lượng đốĩ xứng cầu M viết theo các tọa độ cực (r, 0,



                                                      ọ) như sau:











                                                               ds2 = - (1 -  “íỉ“ ) c2 dt2 +  ----i _   dr2 + r2(đe2 + sin^diị.2).

                                                                                                    c  r                                      ị  2GM




                                                                                                                                                           c2r






                                                                       Nghiệm Schwarzschild có một kỳ dị ỏ:





                                                                                                                                                     _  2GM


                                                                                                                                 r -  R s -------- 9                         >







                                                      r được gọi là bán kính Schwarzschild.  Ở  bán kính này,  trường




                                                      hấp dẫn mạnh đến mức không một vật gì có thể thoát ra khỏi sự



                                                      cầm  giữ của nó.  Các tín hiệu ánh sáng và các hạt không thoát




                                                      khỏi bị kéo vào phía  trong khốỉ lượng sinh ra trường hấp dẫn.




                                                      Một vùng không gian (hữu hạn) mà các tín hiệu có thể đi vào đó



                                                       nhưng từ đó không một tín hiệu nào có thể đi ra được được gọi là




                                                      lỗ đen, thuật ngữ do Wheeler đặt ra.






                                                                        Các phương trình trường mà Einstein buộc phải mở rộng



                                                       để mô tả vũ trụ tổng thể mà ông nghĩ là tĩnh tại như sau (1917):





                                                                                                                 „                 1  „                    ,  .              _  87ĩG


                                                                                                                 R ụ v   "  ~                                                ~  ~ 7           T ^ v ,
                                                                                                                                   2                                                    c






                                                       trong đó hằng sô Â ở sô hạng đưa thêm gọi là hằng sô vũ trụ học




                                                       (cosmological constant).


                                                                                                                                                   m

                                                                        Do  nguyên  lý  vũ  trụ  học,  khoảng  ds  giữa  hai  điểm  của




                                                       không-thời gian bây giò có dạng rất đơn giản:






                                                                                                                                                                                               2
                                                                                        ds2 = c2dt2 - R2(t) [  dr —  + r2 ( d e + sin2e dọ2)],

                                                                                                                                                 1 -  kr






                                                      viết theo các tọa độ cực (r, <p, 0)  tại chỗ người quan sát, R(t) là



                                                      thừa sô' thang vữ  trụ  (đã  giải thích ở Mục I).  Các toạ độ gọi là




                                                      đồng chuyển  (comoving polar coordinates)  vì chúng là cô' định











                                                                                                                                                                                                                                               149
   146   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156