Page 152 - AllbertEstens
P. 152
đổi với các vật thể đi theo sự nỏ ra (hay co lại) của vũ trụ.
Metric trên đây do H. p. Robertson và A. G. Walker đưa
ra vào các năm 1935 và 1936 và thường gọi là metric Robertson
- Walker. Vì metric này được hoàn chỉnh từ các kết quả trước đó
của Friedmann và Lemaĩtre cho nên người ta còn gọi nó là
mêtric Friedmann-Lemaĩtre-Robertson-Walker (metric FLRW).
Như đã nói ỏ trên, ta chỉ có 3 khả năng về hình học của vũ
trụ: k = 0 chỉ vũ trụ phẳng vối hình học Euclid ồ mỗi lát thời
gian; k > 0 là vũ trụ đóng với các mặt không gian có độ cong
dương mà dạng hai chiều là bề mặt một hình cầu; k < 0 chỉ các
tiết diện không gian cong âm dạng hypebolic.
Với metric FLRW và áp dụng nguyên lý vũ trụ học cho
tenxơ năng - xung lượng (xem vũ trụ như một chất lỏng lý tưởng
có áp suất p và mật độ năng lượng pc2, tenxơ năng - xung lượng
sẽ chỉ có các sô" hạng đưòng chéo là khác không: TMV = diag (pc2, -
p, -p, -p), các phương trình trường bây giờ có dạng rất đơn giản:
8tĩG kc2 Ac2 , , _ _ , _ . ,____
= —-— p - —J- + —— (phương trình Friedmann
R 3 R 3
Lemaĩtre),
R 47iG , 3px Ac2
R = 3 (pv )+ 3
'rY p '
p = -3 P + 2 ,
R
/ V c J
dấu chấm chỉ đạo hàm theo thòi gian.
Các phương trình trên đây xác định sự biến thiên theo
thòi gian của tham số thang vũ trụ R(t) và như vậy mô tả sự nỏ
hay co tổng thể của vũ trụ, dạng cụ thể thu được tùy theo các
150