Page 32 - ABC Về Hiếp Pháp

thảo hiến pháp, nhưng ở nhiều quốc gia quá trình này
được tiến hành một cách hình thức, thiếu minh bạch
hoặc đi kèm với sự đe doạ (công khai hay ngấm ngầm)
của chính quyền khiến người dân không dám thể hiện
quan điểm thật sự của mình.

Tính chất, mức độ của một nền dân chủ cũng được
thể hiện qua nội dung của hiến pháp. Về khía cạnh này,
một hiến pháp càng có cơ chế giám sát quyền lực và
bảo vệ quyền con người, quyền công dân tiến bộ thì
càng thể hiện tính chất, mức độ dân chủ cao của nhà
nước. Đó là bởi chỉ trong môi trường dân chủ, các vấn
đề này mới được khẳng định trong hiến pháp. Đến
lượt nó, một khi đã được ghi nhận trong hiến pháp,
những vấn đề này sẽ là nền tảng để thúc đẩy nền dân
chủ của quốc gia.

Câu hỏi 16

Hiến pháp và pháp quyền (rule of law) liên hệ với
nhau như thế nào?

Pháp quyền (rule of law, hay “nhà nước pháp
quyền” như thường gọi ở Việt Nam), theo định nghĩa
giản dị của Max Weber, là một trật tự xã hội dựa trên
sự “thượng tôn luật pháp”. Trật tự này phản ánh quan
niệm của John Locke: “Tự do của con người trong một chế
độ cai trị có nghĩa là sống theo một luật lệ bền vững, chung
cho cả mọi người trong xã hội; luật lệ này phải được quy định
bởi cơ quan lập pháp đã được thiết lập trong chế độ đó” .
6
6 Trích trong “Luận thuyết về Chính quyền Dân sự”, Tập 2,
Chương 4

30 |