Page 27 - ABC Về Hiếp Pháp
P. 27
đồng xã hội (nhân dân). Theo Rousseau, chủ quyền
nhân dân mang tính chất tối cao, không thể từ bỏ và
không thể phân chia. Việc chia quyền lực nhà nước
thành các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp chỉ
là biểu hiện bên ngoài, còn thực chất, các bộ phận này
đều phụ thuộc vào và nhằm thực hiện quyền lực tối cao
của nhân dân. Chủ quyền nhân dân là nền tảng cho sự
ra đời của nhà nước, vì thế cao hơn, chi phối và là cơ sở
bảo đảm sự thống nhất của quyền lực nhà nước.
Hiện nay, tư tưởng về chủ quyền nhân dân đã được
thừa nhận rộng rãi ở hầu hết các quốc gia trên thế giới.
Hiến pháp của các nước, dưới các hình thức khác nhau
(nhưng thông thường ở ngay Lời nói đầu), đều khẳng
định nhân dân là nguồn gốc của quyền lực nhà nước. Ví
dụ, Lời nói đầu của Hiến pháp Hoa Kỳ 1787 nêu rằng:
Chúng tôi nhân dân Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, với mục đích
xây dựng một Liên bang hoàn hảo hơn, thiết lập công lý, duy
trì an ninh trong nước, tạo dựng phòng thủ chung, thúc đẩy
sự thịnh vượng chung, giữ vững nền tự do cho bản thân và
con cháu chúng ta, quyết định thiết lập hiến pháp này cho Hợp
chủng quốc Hoa Kỳ. Hoặc Lời nói đầu Hiến pháp năm 1946
của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa quy định: Được
nhân dân trao cho trách nhiệm soạn thảo hiến pháp, Quốc hội
nhận thấy hiến pháp cần phải được xây dựng theo các nguyên
tắc sau: Đoàn kết toàn dân không phân biệt nòi giống, giàu
nghèo, gái trai, tôn giáo; bảo đảm các quyền tự do dân chủ cho
nhân dân; kiến thiết quốc gia trên nền tảng dân chủ.
Để thể hiện và bảo vệ chủ quyền nhân dân, thông
thường hiến pháp chỉ có thể được thông qua với sự chấp
thuận của nhân dân (qua trưng cầu ý dân). Thêm vào đó,
| 25