Page 31 - ABC Về Hiếp Pháp
P. 31
Câu hỏi 15
Vì sao nói hiến pháp là công cụ để đánh giá một
nền dân chủ?
5
Theo Patrick Henry : “Hiến pháp không phải là một
công cụ của chính phủ để đàn áp nhân dân, mà là một công
cụ để nhân dân kiềm chế chính phủ ..”. Câu nói này phản
ánh một cách khái quát mối quan hệ giữa hiến pháp và
dân chủ. Nó cũng có nghĩa là thông qua hiến pháp có
thể bước đầu đánh giá được một nền dân chủ.
Bản chất của hiến pháp là dân chủ, vì nó thể hiện
quyền lực của nhân dân và phải được thông qua với
sự đồng ý của nhân dân. Như vậy, hiến pháp phản ánh
một nền dân chủ trước hết qua cách thức làm ra nó. Về
khía cạnh này, khả năng, mức độ tham gia (thực chất)
của người dân vào việc xây dựng và thông qua hiến
pháp tỷ lệ thuận với tính dân chủ của một nhà nước.
Ở một quốc gia càng dân chủ, nhà nước càng áp dụng
nhiều biện pháp để người dân có thể tự do và thuận
lợi đóng góp ý kiến vào việc xây dựng hiến pháp, cũng
như vào việc bỏ phiếu trong các cuộc trưng cầu ý dân về
hiến pháp. Thêm vào đó, ở một quốc gia dân chủ, quá
trình trưng cầu ý dân và xin ý kiến nhân dân được thực
hiện một cách trân trọng, minh bạch, dưới sự giám sát
chặt chẽ của báo chí và các tổ chức xã hội dân sự. Điều
này rất quan trọng vì hầu hết các nước thực hiện trưng
cầu ý dân hoặc các hình thức xin ý kiến nhân dân về dự
5 Patrick Henry (1736-1779) - thống đốc bang Virginia của Mỹ
những năm 1770, một trong những người sáng lập ra nước
Mỹ, thành viên của Hội nghị lập hiến 1787, nổi tiếng với tư
tưởng cách mạng và tinh thần kiên quyết chống tham nhũng.
| 29