Page 36 - ABC Về Hiếp Pháp

cầu xây dựng nhà nước chuyên chính vô sản. Lấy
hình mẫu từ Công xã Pari năm 1871, C.Mác phân
tích và cho rằng đây là một mô hình tổ chức quyền
lực nhà nước kiểu mới, cho phép chính quyền tập
trung vào tay giai cấp công nhân và xoá bỏ chế độ
tư hữu tư bản. Sau khi Cách mạng tháng Mười Nga
(1917) thành công, trước nhu cầu xây dựng, củng cố
nhà nước chuyên chính vô sản, V.I.Lênin áp dụng tư
tưởng của C.Mác trong thực tế bằng cách lập ra các
Xô-viết - những cơ quan đại diện dân cử, tập trung
trong tay cả quyền lập pháp, quyền kiểm soát việc
chấp hành các pháp luật, đồng thời trực tiếp thực
hiện pháp luật thông qua các uỷ viên.

Việc tập trung quyền lực nhà nước vào một cơ quan
đại diện dân cử được cho là giúp bảo đảm tính thống
nhất của quyền lực và nguyên tắc toàn bộ quyền lực
thuộc về nhân dân. Mặc dù vậy, do quyền lực luôn
có nguy cơ bị tha hoá, tập trung quyền lực dễ dẫn
đến tình trạng quan liêu, trì trệ và lạm quyền do thiếu
giám sát, kiểm soát nội bộ. Hậu quả là hiệu năng quản
lý của bộ máy nhà nước thấp, tham nhũng phổ biến,
các quyền con người, quyền công dân bị vi phạm.

Để khắc phục hạn chế của nguyên tắc tập quyền,
từ trước đến nay các nhà nước XHCN đã cố gắng áp
dụng nhiều biện pháp như thiết lập hệ thống cơ quan
viện kiểm sát, xây dựng một cơ chế kiểm soát lẫn nhau
giữa các cơ quan trong việc thực hiện các quyền lập
pháp, hành pháp, tư pháp...nhưng thực tế cho thấy
những biện pháp này rất ít hiệu quả.

34 |