Page 39 - ABC Về Hiếp Pháp

sự phá hoại chủ nghĩa hợp hiến. Theo nghĩa đó, một
tác giả cho rằng, chủ nghĩa hợp hiến cần gồm các yếu
tố: (1) Chính quyền phù hợp với hiến pháp; (2) Phân
chia quyền lực; (3) Chủ quyền của nhân dân và chính
quyền dân chủ; (4) Giám sát pháp lý; (5) Cơ quan tư
pháp độc lập; (6) Chính quyền bị hạn chế bởi Đạo luật
về quyền; (7) Kiểm soát cảnh sát; (8) Quân đội nằm
dưới sự điều khiển của dân sự; và (9) Không quyền
lực nào của nhà nước có thể đình chỉ hoạt động của
10
một phần hoặc toàn bộ hiến pháp .

Câu hỏi 20

Bảo hiến là gì? Có những mô hình bảo hiến nào?
Bảo hiến (hay còn được gọi là bảo vệ hiến pháp,
kiểm hiến, giám sát tư pháp hoặc tài phán hiến pháp –
constitutional review/judicial review), theo định nghĩa
của một số từ điển pháp luật phổ biến, là thẩm quyền
của các tòa án của một quốc gia được xem xét và
đánh giá tính hợp hiến của các đạo luật hoặc quyết
định của các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp.
Sở dĩ bảo hiến thường được gọi là tài phán hiến
pháp (giám sát tư pháp/judicial review) vì từ trước đến
nay nó gắn liền với chức năng của tòa án trong việc
xem xét tính pháp lý trong hoạt động của các cơ
quan hành chính. Tuy nhiên, có cách hiểu bảo hiến
rộng hơn, trong đó chủ thể đóng vai trò này không
10 Xem Louis Henkin, 2000 (trích từ Bo Li, What is
Constitutionalism? Perspectives, Vol. 1, No. 6, h p://
www.oycf.org/Perspectives2/6_063000/what_is_
constitutionalism.htm.

| 37