Page 76 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 76

dân  gọi  là  bà  Quan  Am,  vua  nói:  “Nguyên  phi  là  đàn  bà  còn  làm
          được  như  thế,  ta  là  nam  nhi  lại  chẳng  được  việc  gì  hay  sao?”.  Bèn
          quay  lại  đánh  nữa,  thắng được”1.  Như vậy,  nhờ công  lớn  của Ý Lan
          Nguyên  phi  mà  mối  hiểm  họa  từ  phía  Nam  được  giải  quyết,  vua
          Chiêm  Thành  là  Chế Củ  phải “xin  dâng ba  châu  Địa  Lý,  Ma  Linh,
          Bô' Chính để chuộc tội. Vua bằng lòng,  tha cho Chế Củ về nước”2.
              Năm  1072, vua Thánh Tông băng hà, Thái tử Càn Đức mới bảy
          tuổi lên nối ngôi là vua Lý Nhân Tông. Ỷ Lan Nguyên phi được tôn
          làm Hoàng Thái phi.  Năm  1073,  nhà vua lại tôn bà làm Linh Nhân
          Hoàng Thái  hậu,  rồi  buông rèm  cùng vua  trị  nước.  Thời  gian  này,
          vận  nưóc  bị  đe  dọa  nghiêm  trọng.  Giặc  Tông  tràn   sang  giữa  lúc
          vua  Lý  Nhân Tông  mói  10  tuổi.  Linh  Nhân  Hoàng Thái  hậu  triệu
          tập các  đại  thần  bàn kê chông giặc.  Bà  phong Lý Thường Kiệt làm
          Tổng chỉ  huy cuộc  kháng chiến,  đồng thòi  tự dẹp  bỏ hiềm  khích  đê
          chấp  thuận  đề nghị  của  Lý  Thường  Kiệt phục  chức Thái  phó  Bình
          chương  quân  quốc  trọng  sự  cho  Lý  Đạo  Thành.  Khi  Lý  Thường
          Kiệt  ra  sức  chặn  phá  quân  Tông  trên  chiến  tuyến  sông  Như
          Nguyệt  thì  luôn  yên  tâm  ở  hậu  phương  kinh  thành  Thăng  Long
          ngay  sau  lưng  đã  có  nhiếp  chính  Linh  Nhân  Hoàng  Thái  hậu  Ỷ
          Lan cùng Thái phó Bình chương quân quốc trọng sự Lý Đạo Thành
          trông coi việc nội trị.  Quân sĩ càng hăng hái chiến  đâu.
              Năm  1076,  kháng  chiến  chống  Tống  thắng  lợi  vẻ  vang.  Linh
          Nhân  Hoàng Thái hậu Ý Lan  đã cùng nhà vua trẻ và các đại thần
          ra sức  phát triển sản xuất,  củng cố nội trị,  chăm  lo  quốic phòng giữ
          nước bình yên.  Sau nhiều  năm  ngồi buông  mành  dự bàn việc nước,
          cho  đến  nửa  cuối  đời,  Linh  Nhân  Hoàng  Thái  hậu  mái  được  thư
          thái  đôi  phần,  nhưng  mối  lo cho cuộc  sông của  người  dân  vẫn  còn
          đó,  nên bà  thường khuyên bảo nhà vua  làm  điều lành cho trăm   họ.
          Năm  1117,  bà  qua  đời  trong  niềm  thương  tiếc  của  triều  đình  và



              1,  2. Viện Khoa học xã  hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd,  t.I,
          tr. 275.


          78
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81