Page 71 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 71

Năm  1061,  khi  giặc  nổi  lên  quấy  nhiễu  miền  biên  giới  phía
           Tây,  Lý Thường kiệt được cử  dẫn  quân đi  tuần thú vùng Hoan - Ái
           (Nghệ  An  -  Thanh  Hóa).  Sau  cuộc  đi  ấy,  các  châu,  huyện,  nguồn,
           động  miền  Tây  của  Nghệ  An,  Thanh  Hóa  đều  được  vỗ  yên.  Đầu
           năm  1069,  để  dẹp  yên  biên  ải  phía  Nam,  chuẩn bị  cho cuộc kháng
           chiến  chông  Tông  xâm  lược,  Lý  Thánh  Tông  và  Lý  Thường  Kiệt
           chủ trương phát quân đánh Chiêm Thành.  Lý Thường Kiệt được cử
           làm  đại  tướng,  hàm  Nguyên  soái,  lĩnh  ấn  tiên  phong  đem  5  vạn
           quân và vài  trăm  chiến thuyền tiến vào Nam.  Quân  đội do ông chỉ
           huy  đã  thu  được  thắng  lợi  lớn,  bát  sông vua  Chiêm  là  Chế Củ.  Do
           công ấy,  ông được thăng Thái  phó, tước Khai quốc công khi 51  tuổi,
           ít  lâu  sau,  ông  lại  được  vua  Lý  Thánh  Tông  trao  chức  Thái  úy.
           Cùng  với  Thái  sư  Lý  Đạo  Thành,  ông  ra  sức  phò  tá  nhà  vua,  xây
           dựng nước Đại Việt thành  một quốc gia cưòng thịnh và văn hiến.
              Đầu  năm  1072,  Lý  Thánh  Tông  mất,  Thái  tử  Càn  Đức  mới  7
           tuổi  lên  nôi  ngôi  là  vua  Lý  Nhân Tông.  Thượng  Dương Hoàng Thái
           hậu  và  sau  đó  là  Linh  Nhân  Hoàng  Thái  hậu  Ỷ  Lan  buông  rèm
           nhiếp chính.  Lý Thường  Kiệt cầm giữ binh  quyền  phò giúp vua  nhỏ
           tuổi  và  trở  thành  linh  hồn  thực  sự  của  triều  Ly  trong  hàng  chục
           năm  ròng.  Đe  lo  đôi  phó  với  âm  mưu  xâm  lược  của  giặc  Tông,  Lý
           Thường Kiệt tìm  mọi cách ổn định tình hình trong nước,  đặc biệt là
           củng  cố sự  đoàn  kết  trong  nội  bộ  thều  đình.  Ông  cho  mời  Lý  Đạo
           Thành  từ châu Ái  trở  lại  triều  đình giữ chức Thái phó Bình chương
           quân  quôíc  trọng sự,  trông coi  việc chính  trị và  nội  trị1.  Cùng với  Lý
           Đạo Thành,  Lý Thường Kiệt đã làm cho thời trị vì của vua Lý Nhân
           Tông đạt nhiêu thành tích về văn trị và võ công.  Năm  1075, lần đầu
           tiên triều đình Đại Việt  mở khoa thi  Nho học để kén chọn nhân tài.
           Quốc  Tử  Giám  được  lập  tại  kinh  đô Thăng  Long  (nay  được coi  như



              1.  Theo  sách  Đại  Việt  sử ký toàn  thư,  vì  can  ngăn  vua  Lý  và  Linh
           Nhân Hoàng Thái hậu  trong vụ hãm hại Thượng Dương Hoàng Thái hậu
           nên Lý Đạo Thành phải dời triều đình đi trấn thủ xứ Thanh - Nghệ.

                                                                       73
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76