Page 74 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 74
trỏ tay chông đõ. Ông đã dồn quân Tông vào tình thê quẫn bách
“mười phần chết đến năm, sáu”, tan rã về tinh thần chiến đấu. Lúc
đó Lý Thường Kiệt đã chủ động cử biện sĩ sang trại giặc “bàn hòa”,
mở đường thoát danh dự cho tưỏng giặc, thực chất là buộc chúng
phải chấp nhận thất bại rút quân về nước. Chủ tướng giặc Quách
Quỳ trong cơn nguy khôn đã chấp nhận giải pháp “nghị hòa” và ra
lệnh rút quân.
Sau chiến thắng, Lý Thường Kiệt lo việc nội trị và ngoại giao
và có nhiều công lao xây dựng chính quyền, phát triển kinh tế -
vãn hóa, cải thiện đời sông dân sinh. Năm 1104, khi quân Chiêm
Thành sang lấn cướp ở biên giới. Lý Thưòng Kiệt được lệnh đem
quân đi đánh dẹp và đã thu được thắng lợi, buộc chúa Chiêm
Thành phải trả lại châu mà họ đã chiếm. Thật hiếm có một vị
tướng nào mà còn cầm quân đánh thắng ở tuổi 85 như ông. Đặc
biệt, ông có công lớn trong việc sửa định binh chế, đổi mới bộ máy
chỉ huy quân đội, tổ chức các đơn vị trong Cấm quân, cải tiến
phương pháp luyện rèn quân sĩ. Quân đội của ông là một đội quân
thiện chiến, có ký luật nghiêm minh, có sức chiến đâu cao. Ngay cả
sử sách nhà TôYig cũng phải công nhận, chính vua Tông cũng ca
ngợi binh pháp đánh đâu thắng đây của ông và lệnh mô phỏng
trong quân đội nhà Tông thời đó. Õng là một nhà tư tưởng chính
trị - quân sự tài giỏi, được lịch sử suy tôn là anh hùng kiệt xuất đã
hiến dâng hết mình cho sự nghiệp dựng nước và giữ nưốc. Khi ông
mất, nhân dân tưởng nhớ lập đền thờ ở nhiều nơi, như ở làng An
Xá (Gia Lâm, Hà Nội), ở xã Ngọ Xá (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa)...
Y Lan Nguyên phi
Ý Lan Nguyên phi vôn họ Lê1, quê ở Thổ Lỗi (Thuận Thành,
Bắc Ninh). Sử cũ chép rằng: năm 1062, vua Lý Thánh Tông gần 40
tuổi mà chưa có con trai, “cúng khấn cầu tự chưa thấy hiệu
1. Về họ tên thật của Ý Lan Nguyên phi, sách Thơ văn Lý - Trần ghi
là Lê Thị Ý Lan, nhưng có sách lại ghi là Lê Thị Yến Loan.
76
