Page 306 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

Mỗi năm họ chỉ được bắn thử một lần, số người được bắn không
nhiều. Đời sống của họ khôn khó, lương thực hằng ngày cũng không
được bảo đảm. Họ không hào hứng khi gia rthập quân đội. Hiện
tượng đào ngũ thường xuyên diễn ra. Tại thành Hà Nội, lực lượng
trấn giữ đông hơn nhiều SO vối quân giặc, nhưng sức chiến đâu
nhanh chóng giảm sút. Phần đông quan tướng có trọng trách giữ
thành đểu ươn hèn, không tin tưởng vào lực lượng của mình, trước
những yêu sách của kẻ thù, có kẻ đã bàn kê theo giặc. Giặc chưa
đánh đã vội tìm đường ra ngoài đầu hàng như: Tôn Thất Bá. Giặc
đánh chưa được bao lâu thì Phạm Văn Tuyển, rồi Hoàng Hữu Xứng,
Lê Văn Trinh lần lượt bỏ trôn lo giữ lấy thân. Quan là vậy nên binh
lính đâu còn tinh thần để chiến đấu. Sự tan rã nhanh chóng của
quân sĩ trước sự áp đảo của quân địch cũng là điều dễ hiểu. Sự hèn
nhát của quan lại là hậu quả của tư tưởng chủ hòa luôn ngự trị
trong' triều ngay từ thời kỳ đầu của cuộc chiến. Sự yếu kém của
quân đội trong chiến đấu là kết quả của việc không chăm lo rèn
luyện quân sĩ thường xuyên. Những người có tinh thần quyết chiến
như Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu, Hồ Văn Phong không có
nhiều. Hơn nữa họ chủ chiến cũng chỉ bó hẹp trong khuôn khổ triều
đình chứ không phải dựa vào dân để đánh giặc. Họ liều chết chống
giặc nhưng không có tinh thần quyết thắng mà sẵn sàng mang cái
chết để trả ơn vua, tạ ơn nước và bảo toàn khí tiết. Chủ trương đánh
giặc của họ không có gì khác hơn là đắp lũy xây thành.
Thứ hai, sự thất bại trong sự nghiệp bảo vệ Hà Nội thời kỳ
này chứng minh rằng, trưóc kẻ thù mạnh phải có tinh thần dám
đánh và quyết đánh.
Cũng như nhiêu thế kỷ trước, kẻ thù của dân tộc ta ở thế ký XIX
là một thế lực mạnh. Không có được dũng khí của các triều đại Lý -
Trần nên sau những thất bại ban đầu, triều đình nhà Nguyễn
hoang mang, lo sợ, nội bộ phân hóa thành hai phái: người mucín
đánh, kẻ muốn hòa. Trong bôi cảnh đó, người chịu trách nhiệm cao
nhất với vận mệnh dân tộc là Tự Đức lại do dự, không có ý chí

3 0 8