Page 241 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu

Bự Bắc Hà, vạch kế rút quân chiến lược về phòng tuyến Tam Điệp -
Biện Sơn..., Ngô Thì Nhậm thực sự là một danh nhân quân sự
mưu lược có công lớn đôi với đất nước và quê hương.
Đặng Tiến Đông
Đặng Tiến Đông (có tài liệu cho rằng ông tên là Đặng Tiến Giản),
sinh năm 1738 tại Thịnh Phúc, Phú Xuyên, Hà Nội, là một trong
ỉô các sĩ phu Bắc Hà sớm thấy được sức m ạnh mới của phong trào
Tây Sơn và đã đem hết tâm huyết để phục vụ. Ông từng lặn lội vào
Lận Quảng Nam tìm gặp Nguyễn Huệ và được phong làm Đô đốc
Đồng tri, tước Đông Lĩnh hầu, trâ"n thủ xứ Thanh Hóa. Khi quân
Thanh tràn sang Thăng Long, với cương vị trấn thủ, ông đã góp
phần cùng Ngô Văn sỏ xây dựng hệ thống phòng thủ và chuẩn bị
lực lượng chờ đại quần.
Trong cuộc tập kích chiến lược giải phóng Thăng Long, Đô đốc
Đặng Tiến Đông được giao chỉ huy đạo quân tiên phong bất ngờ
:ập kích tiêu diệt đồn Đông Đa. Đạo quân này có nhiệm vụ từ Tam
Diệp theo đường Thiên Quan (Nho Quan), xuyên qua Chương Đức
'Chương Mỹ) tiến thẳng vào Nhân Mục nhằm vu hồi, bất ngờ bao
vây tiêu diệt đạo quân sầm Nghi Đống ở Đống Đa rồi vượt qua cửa
3 phía tây nam thọc sâu vào thành Thăng Long, làm rổi loạn đội
lình trung tâm của địch, uy hiếp và đánh vỗ m ặt vào đại bản
ioanh của Tôn Sĩ Nghị. Đạo quân này tuy không đông, chỉ độ hơn
Tiột vạn nhưng phần lớn là kỵ binh và tượng binh, được trang bị
ỉầy đủ vũ khí, trong đó có nhiều hỏa hổ và đại bác đật trên mình
/oi chiến. Do phải hành quân bí m ật theo con đường núi hầu như
iã bỏ hoang, vừa tiến vừa phải khắc phục nhiều trở ngại mở
iưòng, nên Quang Trung - Nguyễn Huệ mới chọn người tham gia
:hỉ huy là Đô đốc Đặng Tiến Đông, người Lương Xá (Chương Mỹ),
rất am hiểu địa hình và đường đi lối lại trong vùng. Vượt qua bao
ỉhó khăn, đến tối mồng 4 tháng Giêng, quân ta đã tiến tới Nhân
Vĩục và ngay trong đêm đã vượt sông Tô Lịch tới Khương Thượng,
3Í m ật áp sát, bao vây địch ô Đông Đa.

243