Page 162 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 162
Diễn Châu (cũng ở Nghệ An), Tam Giang, Tân Bình, Thuận Hóa,
Tây Đô, Bình Than... mà không hao phí lực lượng và vũ khí.
Để chiến thắng quân thù, Nguyễn Trãi chủ trương đánh lâu
dài, kết hợp các hình thức đấu tranh quăn sự, chính trị, ngoại
giao, địch vận. Đôi vói một nước nhỏ cầm vũ khí chống lại quân
xâm lược lớn mạnh thì phải kháng chiến lâu dài để từng bước
chuyến hóa tương quan lực lượng; ta ngày càng mạnh, đối phương
ngày càng suy yếu. Quá trình kháng chiến phải kết hợp các hình
thức đâ'u tranh phù hợp. Cùng vổi đâ'u tranh quân sự, đấu tranh
chính trị, ngoại giao và địch vận góp phần to lớn vào thắng lợi
chung. Qua những bức thư gửi dụ hàng quân giặc, có thể nói
Nguyễn Trãi là người đầu tiên trong lịch sử quân sự nước ta đã
nêu lên và thực hiện chủ trương địch vận một cách hệ thống.
Trong thư gửi các tướng nhà Minh, Nguyễn Trãi đặc biệt chú ý
phân tích tính chất chính nghĩa, sự lớn mạnh, tất thắng của nghĩa
quân và nguy cơ diệt vong của quân xâm lược. Ổng nhấn mạnh:
Người dùng binh giỏi là ỏ chỗ biết rõ thời thế mà thôi. Được thòi có
thê thì mất biến thành còn, nhỏ hóa ra lớn, m ất thòi không thê thì
mạnh hóa ra yếu, yên lại thành nguy; sự thay đôi ấy chỉ trong
khoảng trở bàn tay. Trên cơ sỏ phân tích tình hình cụ thể, Nguyễn
Trãi chí rõ cho các tướng Minh về sáu nguy cơ thâ't bại không thể
tránh khỏi của họ. Đó là: Nưốc lụt chảy tràn, tưàng rào đổ lở, lương
cỏ thiếu thốn, ngựa chết, quân ốm. Đó là điều phải thua thứ nhất.
Xưa Đường Thái Tông bát Kiến Đức mà Thế Sung ra hàng. Nay
những ndi quan ải hiểm yếu đều có quân và voi đồn giữ, nếu viện
binh đến, thế tâ't phải thua, viện binh đã thua, bọn các ông tất bị
bắt. Đó là điểu phải thua thứ hai. ở nước các ông, quân mạnh ngựa
tốt nay đóng cả ở miền Bắc để phòng bị quân Nguyên, không rõi
nhìn đến miền Nam. Đó là điều phải thua thứ ba. Động chạm can
qua, hàng năm đánh dẹp, dân sống không vui, nhao nhao thất vọng.
Đó là điều phải thua thứ tư. Gian thần chuyên chính, chúa yếu giữ
ngôi, xương thịt hại nhau, gia đình sinh biến. Đó là điểu phải thua
164
