Page 165 - Nhân Vật Lịch Sử Tiêu Biểu
P. 165
phát triển nhanh chóng, tạo ra bước chuyển biến căn bản về
tương quan lực lượng, đưa cuộc kháng chiến vào giai đoạn phản
công chiến lược trên phạm vi toàn quốc. Nguyễn Trãi không chỉ là
người vạch ra chiến lược “tâm công”, mà còn là người trực tiếp chỉ
đạo thực hiện một cách tài giỏi. Ông đã “bao phen lăn mình vào
miệng cọp”, dũng cảm vào tận sào huyệt của kẻ thù để đấu trí và
đều thành công.
Là ngưòi “giúp mưu lược ở chôn màn quân”, Nguyễn Trãi đã có
nhiều đề xuất quan trọng được Lê Lợi nghe theo. Mùa thu năm 1427,
Nguyễn Trãi là một trong những người đề xướng kế hoạch vây
thành diệt viện và được Bộ chỉ huy Lam Sơn đứng đầu là Lê Lợi hoàn
toàn nhất trí. Thực hiện kế hoạch đó, nghĩa quân đã khiến Vưdng
Thông bị vây hãm chặt trong thành Đông Quan; đạo quân viện binh
gồm 10 vạn quân do Liễu Thăng cầm đầu bị tiêu diệt, còn đạo quân
viện binh 5 vạn quân do Mộc Thạnh chỉ huy bị đánh tả tơi. Kết cục,
bọn Vương Thông, Sơn Thọ phải cử ngưòi đến đại bản doanh Lê Lợi
ở Bồ Đê để “xin hòa”, rồi mỏ cửa thành kéo ra làm lễ tuyên thệ trước
Lê Lợi, Nguyễn Trãi và các tướng lĩnh nghĩa quân, xin nộp thành đê
bảo toàn tính mạng. Sau đó, 8 vạn quân Minh lủi thủi kéo quân về
nước. Trong không khí chiến thắng tưng bừng, Lê Lợi và Nguyễn
Trãi dẫn đầu đoàn quân rầm rộ tiến vào thành Đông Quan.
Thắng lợi trọn vẹn của cuộc chiến tranh giải phóng là thắng lợi
chung của toàn dân và nghĩa quân Lam Sơn. Trong số những tên
tuổi sáng chói của sự nghiệp vẻ vang ấy có Nguyễn Trãi. Năm
1428, triều đình nhà Lê tiến hành định công ban thưởng cho
những ngưòi có công trong sự nghiệp đánh đuôi quân Minh. Lần
ban thưởng này, Nguyễn Trãi có tước vị Quan phục hầu, dược ban
quốc tính1. Đến năm 1429, ông được ban biển ngạch công thần là Á
hầu, sắp vào thứ hai trong 26 người của hàng thứ sáu. Một thời
1. Xem Viện Khoa học xá hội Việt Nam: Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd,
t.II, tr. 293.
1 6 7
