Page 37 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 37
Trong khi ở Đông Kinh, tôi hết sức khuyên bảo người Bồ
Đào Nha nên làm gương tốt cho dân trong xứ. Họ nghe theo
tôi, nên chúa đẹp lòng và, sản có ý tốt với đạo chúng ta, muốn
lưu tôi lại: một vị “nội giám” và một pháp sư đã tâu ngài biết
rằng tôi hiểu toán học, nên ngài sai một quan thị vời tôi vào để
giảng cho ngài rõ những lẽ thuộc về thiên ván. (Vì một lần có
một pháp sư đến thăm tôi, tranh luận với tôi trong ba giờ đồng
hồ về giáo lý, chịu phục tôi và đã tuyên bố trước bộ hạ ông và
các người Bồ Đào Nha rằng người Đông Kinh không biết nói
năng, suy nghĩ và ở ăn như thú vật; pháp sư nài ép tôi ở lại để
dạy dỗ chúng dân, gửi quà bánh biếu tôi và đi lại thăm tôi rất
lịch thiệp). Khi quan thị đến, tôi thưa rằng: “Bể trên sai tôi đi
theo người Bồ Đào Nha lượt đi cũng như lượt vể, tôi phải cai
quản họ và hướng dẫn họ vê' việc đạo, tôi không có phép ở lại
đáy; nhưng khi vê' đến Áo Môn, tôi sẽ xin phép trở lại đây và
sẽ ở đây vĩnh viễn. Được như thế tôi sẽ thỏa mãn lắm vì phận
sự tôi ở Đông phương không phải là để thâu nhặt bạc vàng
nhưng là dể dạy cho họ cần đến những việc Trời và nói cho họ
hiểu đâu là vị Thượng đế chân chính đã tạo ra Trời Đất”.
Chúa rất hài lòng vể những lời trình bày của tôi nên mấy
hôm sau cho vị pháp sư trên kia đến vời vào chầu. Chúa ban
yến cho tôi, hỏi tôi những cầu hỏi về khối tròn, yêu cầu tôi
sang năm lại sang, ban cho tôi một chỉ bài để được vào và
ngụ khắp xứ, không phải chịu một điểu khoản nào cả. Thế tử
là người sẽ lên kế vị ngài cũng ban cho tôi một chỉ bài giống
như thế cùng nhiều quà cáp của vương phi và của ngài...
■Việc lập giáo đường đang tiến hành thì có một tên Maure
có đạo, hồi đi nói xấu người Bồ Đào Nha và rêu rao lên rằng
người Bổ Đào Nha làm do thám cho vua Đàng Trong là thù
địch của vua Đàng Ngoài và viên thuyền trưởng Bồ Đào Nha
đã nhận được một món tiền to vê' việc ấy. Bịa đặt ra như thế,
tên Maure muốn trả thù mấy người Bồ Đào Nha có hiểm
khích với hắn và muốn chiếm lẫy của cải chúng tôi khi chúng
38
