Page 73 - Vũ Trụ Và Hoa Sen
P. 73
Vũ TRỤ VÀ HOA SEN
nó. Lập luận ở đây là: sự tiến triển của vũ trụ, về nguyên
tắc, phụ thuộc vào kết quả của cuộc giằng co mãnh liệt
giữa lực gây dãn nở nguyên thủy và lực hấp dẫn gây ra
bởi toàn bộ lượng vật chất chứa trong nó. Do hấp dẫn là
lực hút, nó sẽ làm chậm sự dãn nở của vũ trụ lại. Nói cách
khác, vũ trụ sẽ phải giảm tốc. Khối lượng của vũ trụ càng
lớn, thì lực hấp dẫn càng mạnh, và độ giảm tốc càng đáng
kể. Một kết quả đo chính xác tỉ lệ giảm tốc của vũ trụ sẽ
giúp chúng ta xác định được tổng lượng vật chất có trong
đó, cho dù vật chất này có thể nhìn thấy hay không (vật
chất không nhìn thấy còn được gọi là "vật chất tối"). Hơn
nữa, biết được điều đó cũng sẽ cho phép chúng ta dự đoán
tương lai của vũ trụ: sự dãn nở sẽ diễn ra mãi mãi, tức vũ
trụ sẽ trở nên vô hạn (hay, theo ngôn ngữ của các nhà vũ
trụ học, nó là "mở")? Hoặc một ngày nào đó, nó sẽ dừng
dãn nở để rồi co sụp lại (già thuyết một vũ trụ "đóng")
trong một vụ nổ lớn theo hướng ngược lại, hay còn gọi là
vụ co lớn {Big Crunch)? Tương lai này không thể đọc qua
các lá bài hay bằng quả cầu pha lê theo cách của các thầy
bói, mà chi có thể xác định bằng cách đo tỉ lệ giảm tốc của
vũ trụ. Ý tưởng có thể biết được tương lai của vũ trụ đã
khiến tôi hết sức phấn khích.
Nhưng làm điều đó như thế nào? Nếu muốn đo độ
giảm tốc của xe, khi nhấn phanh, ta chỉ cần đo tốc độ của
xe ở hai thời điểm khác nhau. Độ giảm tốc sẽ được tính
bằng cách chia hiệu hai tốc độ cho khoảng thời gian giữa
hai phép đo. Tương tự, để đo độ giảm tốc của vũ trụ, các
76