Page 40 - Vũ Trụ Và Hoa Sen
P. 40
Tôi là ai: sự hợp lưu của ba nền văn hóa
ữong bảng tuần hoàn, thì Gell-Mann đã không ngần ngại
tự phát minh ra các hạt mà ông thấy cần thiết cho việc thiết
lập sự hài hòa trong thế giới hạ nguyên tử! Theo ông, sự đa
dạng của các hạt hạ nguyên tử tới mức làm rối trí chỉ có thể
hiểu nếu vật chất được cấu tạo bởi một hạt còn cơ bản hơn
cả các proton và nơtron, hạt mà ông đặt tên là "quark". Là
một người yêu thích ngôn ngữ của nhà văn Ailen, James
Ịoyce, nhà vật lí đã bị ấn tượng bởi âm hưởng lạ của cụm từ
ữong cuốn Pmnegans Wake: "Three quarks for Muster Mark"
(Thức canh Pinnegans: "Ba hạt quark cho ông Mark"), và
thậm chí cho cả proton hay nơtron, bởi vì trong mô hình
của Gell-Mann, những hạt này là sự kết hợp của ba hạt
quark. Với sự phát minh ra hạt quark, Gell-Mann đã sắp
xếp lại một cách ổn thỏa thế giới các hạt.
Cái bóng của Hubble
Chắc chắn, thế giới của các hạt cơ bản rất hấp dẫn và
kích thích trí tưởng tượng của tôi. Tuy nhiên, có một hnh
vực khác ngày càng chiếm được sự chú ý của tôi. Tôi phát
hiện ra rằng, nếu Caltech là một trong những trung tâm
đầu tiên của thế giới về vật lí, thì nó cũng đi đầu trong lĩnh
vực thiên văn học. Đại học này có kính thiên văn lớn nhất
thế giới vào thời điểm đó, nó được đặt trên núi Palomar
cách xa vài trăm km về phía nam của Los Angeles, với một
43