Page 204 - Vũ Trụ Và Hoa Sen
P. 204
Tôi tin gì: lượng tử và hoa sen
cách hoàn toàn độc lập. Thống trị một cách chuyên quyền
ở Hội Hoàng gia London, viện hàn lâm khoa học của Anh,
ông đâ đối xử một cách đáng xấu hổ với các đối thủ, như
nhà vật lí Robert Hook và nhà thiên văn Hoàng gia John
Plamsteed. Trong klii làm sáng tỏ được sự hài hòa và mối
tương Kên của vũ trụ, thì ông lại chưa bao giờ nghĩ rằng
chúng có thể được áp dụng vào các vấn đề của con người.
Trầm trọng hơn: hai nhà vật K đoạt giải Nobel người Đức là
PhKipp Lenard và Johannes Stark, đã ủng hộ nhiệt thành
cho chủ nghĩa Phát xít và chính sách bài Do Thái, tôn xưng
sự ưu việt của "khoa học Đức" so với "khoa học Do Thái".
Thi thoảng, nhưng đáng tiếc là rất hiếm, cũng có
người kết hợp được cả thiên tài khoa học với tình cảm sâu
sắc về đạo lí. Đó là trường hợp Einstein. Đối diện với sự
nổi lên của chủ nghĩa Phát xít ở Đức, ông trở thành một
người theo chủ nghĩa dân tộc Do Thái nhiệt thành nhưng
vẫn đặt ra vấn đề về quyền của người dân Ả Rập khi thành
lập nhà nước Do Thái. Khi đã nhập cư sang Mỹ, mặc dù là
người đấu tranh tích cực cho hòa bình, nhưng chính bức
thư ông gửi cho Tổng thống Roosevelt là căn nguyên của
dự án "Manhattan" tạo ra trái bom nguyên tử đầu tiên, bởi
cần phải nhanh tay hơn bọn Hitler. Nhưng sau sự tàn phá
kinh hoàng của Hiroshima và Nagasaki, Einstein đã đấu
tranh một cách kịch liệt để cấm trang bị vũ khí hạt nhân.
Ông đã chống lại chủ nghĩa McCarthi và sử dụng uy tín to
lớn của mình để tấn công chủ nghĩa cuồng tín và phân biệt
chủng tộc dưới mọi hình thức. Thế nhưng, vẫn có những
211