Page 15 - Vũ Trụ Và Hoa Sen

vũ TRỤ VÀ HOA SEN

khắc và chất lượng. Và tôi đã vào học trường Yersin ở Đà
Lạt. Vào năm 1956, khi bố tôi được thăng chức thẩm phán
tại tòa thượng thẩm của Sài Gòn và thuyên chuyển về thủ
đô của Nam Việt Nam, tôi học tiếp lớp 10 tại trường Saint-
Exupéry, lớp 11 tại trường Jean-Jacques-Rousseau, tên cũ
là trường Chasseloup-Laubat. Các chị của tôi củng theo
học tại các trường của Pháp. Người Pháp thấm nhuần "sứ
mạng khai hóa của nước Pháp" và sự tỏa rạng của nền
văn hóa Pháp, đã tiếp tục duy trì các trường học của mình
cho tới tận cuối những năm 1960. Như vậy, tôi thuộc thế
hệ trí thức Việt Nam cuối cùng được đào tạo theo kiểu
Pháp.
Toàn bộ quá trình học phổ thông của tôi từ mẫu giáo
tới tốt nghiệp trung học đều bằng tiếng Pháp. Trong suốt
thời kì niên thiếu, tôi chỉ thu lượm được chút ít văn hóa
Việt, được cung cấp đâu đó trong vài giờ học mỗi tuần
về lịch sử và văn học Việt Nam. Tôi lớn lên trong khung
cảnh hậu thuộc địa. Các thầy giáo của tôi, đa số là các
viên chức của Bộ Quốc gia Giáo dục được ủy nhiệm bởi
nước Pháp, không còn nghĩa vụ phải đào tạo tôi thành
một "chú bé Pháp xứ thuộc địa" nữa. Tôi không thuộc
thế hệ trí thức Việt Nam trước đó, ngay khi còn ngồi trên
ghế ở trường tiểu học đã phải đồng thanh trong giờ học
lịch sử một câu vớ vẩn và buồn cười: "Tổ tiên tôi là người
Gôloa..." Hơn nữa, trong trường hợp của tôi, nền giáo
dục Pháp không phải nảy nở trên một mảnh đất còn
hoàn toàn hoang sơ.

i8