Page 96 - Việt Sử Kỷ Yếu

Nám 1020. có người Champa sang quấy nhiễu ỏ. châu Bô"
Chính (nam Hà Tĩnh, Quảng Bình). Khai Thiên vương và Đào
Thạc Phụ đi đánh, chém được tướng Chăm Bồ Tánh, người Chăm
chết quá nửa.
Năm 1022, Dực Thánh vương đi đánh hộ lạc Đại Nguyên
Lịch người Di (Thái), quân đi vào sâu trại Như Hồng đất Tông, đôt
kho vựa rồi về.
Ngoài ra, còn có các vụ quân triều đi đánh mây tù trưởng;
Khai Thiên vương đánh châu Phong, Khai Quô"c vương đánh châu
Đỗ Kim năm 1024, Khai Thiên vương đi đánh giặc ở châu Diễn
năm 1026. Cùng Khai Thiên vương đi đánh châu Thái Nguyên,
Đông Chinh vương đi đánh châu Văn (Thất Khê) năm 1027.
I^ý Thái Tổ hình định xứ sở, khiến các tù trưởng xa gần quy
thuận triều đình, nộp phú công nhưng khi đặt quan giám trị có
hĩnh lực đê kiểm soát chúng thì đôi khi vẫn còn sự lộng hành đi
đến phản động.
VIỆC NGOẠI GIAO - I^ý Thái Tổ, ngay từ năm 1010 sai viên
ngoại lang Lương Nhậm Văn và I^ê Tái Nghiêm sang Tông giao
hảo. Bấy giờ nhà Tông đang gặp nhiều khó khăn ở phương hắc,
dân Khiết Đan thành lập nước Liêu đánh phá; dân Thát Đạt
(Tahgatch) vùng Cam Túc Ninh Hạ (nước \jý đời Đường) chông đốì
đòi ly khai (sau dựng nên nước Tây Hạ), nên không sinh sự lôi thôi
gì với nước ta về sự thav triều đối họ. Tống Chân Tông phong vua
làm Giao Chỉ quận vương lĩnh Tĩnh Hải quận Tiết độ sứ. Năm 1016.
gia phong làm Nam Bình vương. Việc hang giao với nhà Tôhg được
tô"t đẹp. Sử chép sứ giả hai hẽn đi về luôn, không nói cống phẩm gồm
những gì, mỗi thứ hao nhiêu, một hay nhiều năm dâng một lần, chỉ
nói có khi thắng giặc Man (Thái, Nùng) hắt được nhiều ngựa, cho
đem 100 con sang hiến. Vua Tông từng bắt trao trả lũ tội phạm đi
trôn. Có lẽ công phẩm đơn giản gồm những sản vật quý của ta. Nhà
Tông chang hùng mạnh gì, chắc không đòi hỏi nhiều.
Về việc hang giao với nước Champa, có sự kiện năm 1011,
nước ấy dâng sư tử (?) có lẽ là cá sâ\i. Khi ấy, kinh đô Champa đã
đưa về Phật Thệ nay là làng Nguyệt Bầu, huyện Hương Thuỷ,
Thừa Thiên. Năm 1020, có người Chăm sang cướp trại Bô" Chính,
bị đánh đuổi. Chừng như hấy giò, vua Champa không chịu phục
nhà Lý, có sự giao dịch vối nhà Tông.
Sử có chép các năm 1012, 1014, 1020, 1025, 1026 có nước
Chân Lạp sang công.
96