Page 80 - Việt Sử Kỷ Yếu

phải chạy, hỏ đất Tiên Du. sau chết ơ Nghệ An. Ngô Nhật Khánh
chống lại không nổi, phải xin hàng. Bộ Lĩnh vây đánh Kiều Công
Hãn ở Bạch Hạc. Công Hãn thua chạy về Trường Châu, rồi mâ"t ở
đấy. Các sứ quân khác đều lần lượt bị đánh thua năm 967.
Vạn Thắng vương thôKg nhất đất nước, thu giang sơn lại
thành một môl vững chắc. Khi ấy, hên Trung Quốic, nhà Tông mới
dứt được loạn Ngũ Đại Thập Quốc. Công lao bình định của vương
được dựng lên đúng lúc. Nếu bên nước ta còn phân liệt thì không
khỏi việc nhà TôKg được đà sẽ sai quân sang chiếm, lập lại nền đô
hộ. Người Hoa vẫn thường coi An Nam là một phần đất của chúng.

Có mấy tập sử chép như là Đinh Bộ Lĩnh chỉ đi đánh dẹp các
vỊ sứ qiiân khác sau khi Nam Tấn vướng khuất, tức là sau năm
965, chi trong vài năm toàn thắng thu phục giang sơn lại thành
một môi. Điều này e không đúng. Không lẽ ông án binh bất động
suôt lõ năm liền.
Lại xét ông đã thu phục được sứ quân Phạm Phòng At ngay
từ khi còn dưới trướng Trán Minh công. Công cuộc thỗhg nhất đất
nước phải đưỢc thi hành trong khá nhiều năm.

KỶ NHÀ ĐINH (968- 980)

ĐINH TIÊN HOÀNG 968 - 979 huý BỘ LỈNH (924 - 979)

Năm 968, ba năm sau khi Hậu Ngô vương mất, Vạn Thắng
vương hoàn thành công cuộc thông nhất đất nước, lên ngôi hoàng
đế. Quỗc sử chép là Đinh Tiên hoàng đế. Đặt quôh hiệu là Đại cồ
Việt, đóng đô ở Hoa Lư thành, nay là tổng Trường Yôn, huyện Gia
Viễn, Ninh Bình, không xa Hoa Lư động. Đắp thành, đào hào, xây
cung điện, dựng triều nghi, tỏ rõ ý chí lập quốc gia độc lập. Bày tôi
dâng tôn hiệu Đại Thắng Minh hoàng đế. Qua năm 970, đặt niên
hiệu là Thái Bình, bỏ việc dùng niên hiệu vua Trung Quốc. Nước
ta có niên hiệu vua từ đấy. Phong quan tước cho các người có công
dẹp loạn: Lê Hoàn làm Thập Đạo tướng quân, Nguyễn Bặc làm
Định Quốc công, Lưu Cơ làm Đô hộ phủ sĩ sư. Con lớn Đinh Liễn
làm Nam Việt vương. Táng thông Ngô Chân Lưu hiệu Khuông
Việt đại sư; Huyền Quang, Sung Chân uy nghi; Trương Ma Ni,
tăng đại sĩ. Các nhà sư nhận quan tước, không thường xuyên tiến
triều, chỉ khi cần vua mới gọi đến hay sai quan đến hỏi ý kiến.
Cấp ngàn mẫu ruộng ở Sơn Nam cho thượng phụ Trần Lãm làm
80