Page 288 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 288
giết đi. Lại bắt quân sĩ đánh nhau bằng gậy đế làm trò chơi. Tính
hung ác và phản trắc. Sứ Trung Quốc gọi là quỷ vương.
Uy Mục hay dùng người khoẻ mạnh làm túc vệ nên Mạc
Đăng Dung có dịp tiến thân mau chóng. Lại xa bỏ tôn thất và công
thần. Dân chúng bị hà hiếp, lòng người ta oán, triều thần nhiều
người bỏ quan mà đi trôn.
Cuôi năm 1509, có Giản Tu công Oanh, cháu vua Thánh
Tông, bị bắt giam, đút tiền cho người ngục được ra, trõn vào Tây
Đô, hội các cựu thần, đem binh ra đánh, bắt được Uy Mục và
hoàng hậu Trần thị, giết đi.
Lê Uy Mục làm vua được 5 năm.
LÊ TƯƠNG Dực - Giản Tu Công Oanh tự lập lên làm vua, ấy
là vua Lê Tương Dực.
Tương Dực cũng hay chơi bời, dâm dục, lại xa xỉ, bắt người
thợ khéo Vũ Như Tô làm điện 100 nóc, gọi là Cửu Trùng đài, quân
dân phải phục dịch luôn mấy năm, hao tổn rất nhiều nhân lực, vật
lực, nhiều người phải chết. Hoang dâm vô độ, tư thông vối cả cung
nhân tiền triều, còn bắt đàn bà con gái cởi truồng chèo thuyền ỏ
Hồ Tây xem chơi. Sứ nhà Minh bảo có tướng lợn. Sự nguy vong
sắp tới nơi.
Thuế má rất nặng nề. Hàng năm trước thu được: vàng mười
thứ tốt gọi là kiêm kim 480 lạng; vàng mười 2.883 lạng; bạc 4.930
lạng. Vàng bạc ấy nội vào kho đê cho vua tiêu dùng.
Thời bấy giờ có thượng thư bộ binh Vũ Quyền làm xong bộ sử
Đại Việt thông giám, chia từ Hồng Bàng đến Thập Nhị Sứ Quân
làm ngoại kỷ, từ Đinh Tiên Hoàng đến Lê Thái Tổ làm bản kỷ. Cả
thảy 26 quyển,
LOẠN LẠC TRONG N ư ớ c - Vua bạo ngược hoang chơi. Triều
thần lương đống Nguyễn Văn Lang, Lê Tung, Lương Đắc Bằng,
người già chết, người thôi quan về. Không người anh tài can ngăn
vua và kinh doanh việc nước nên có những cuộc nối dậv khắp mọi
nơi: Thân Duy Nhạc, Nguyễn Văn Tông ở Kinh Bắc, Trần Tuân ở
Sơn Tây, Phùng Chương ở Tam Đảo, Trần Công Ninh ỏ An Lãng
nay thuộc Phúc Yên, Lê Hy, Trịnh Hưng, Lê Văn Triệt ở Nghệ An.
Lại có Trần Cao ở Đông Triều mạnh hơn cả.
TRẦN TUÂN - Con tiến sĩ Trần Cận làm quan dưới triều vua
Thánh Tông, dòng dõi Hưng Đạo vương, bị quyền thần chiếm đoạt
ruộng đất ở làng Quảng Bị, Sơn Tây, thấy triều đình thối nát: vua
ngược ác, triều thần cũng theo đà ấy, áp bức lương dân, quần
288
