Page 291 - Việt Sử Kỷ Yếu

trông cậy vào ai, sai người sang Hải Dương vòi Vũ Xuyên hầu Mạc
Đăng Dung về giúp. Mầm thoán đoạt gây ra từ đấy, năir 1518.
MẠC ĐĂNG DUNG - Mạc Đăng Dung người làng cổ Trai, huyện
Nghi Dương, Hải Phòng, dòng dõi Mạc Hiển Tích, cháu bảy đời
Mạc Đĩnh Chi, cháu năm đòi Mạc Thuý, sinh năm 1483, ít tuổi đã
dũng hãn, nhà nghèo, làm nghề đánh cá. Thòi vua Uy Mục, cầu
dũng sĩ, năm 1508, thi đỗ đô lực sĩ xuất thân, sung vào túc vệ. Sau
thăng bổ chức đô chỉ huy sứ. Năm 1511, vua Tương Dực phong tước
Vũ Xuyên bá. Năm 1518, vua Chiêu Tông thăng làm Vũ Xuyên hầu,
cử đi trấn thủ Hải Dương, chức phó tướng tả đô đốc. Tại đây, Đăng
Dung thu thập quân, chỉnh đốn đội ngũ, binh sô" ngày thêm nhiều.
Đăng Dung rất mưu lược, thấy trong triều chỉ có Thiết Sơn
bá Trần Chân nắm quyền bính, bèn xin kết thông gia, cưới con gái
Chân cho con là Doanh.
Sau khi Trần Chân bị giết, bọn Nguyễn Kính làm phản,
Chiêu Tông gọi Đăng Dung về đánh dẹp, nhất thiết trao cả quyền
bính cho. Thấy triều đình rôl loạn, Đăng Dung nảy ra mưu đồ
khác, đưa vua về Thuần Mỹ đường Bồ Đề, rồi cho người đi dụ bọn
Kính, Ang, Duy Nhạc hàng. Đăng Dung muôn mượn thế giặc giết
đại thần vây cánh nhà vua, mạo lời chúng yêu sách giết các người
đã gièm pha Trần Chân là Đoan quận công Ngô Bính, Thọ quận
công Trịnh Hữu và bọn Chử Khai thì sẽ xin về hàng. Chiêu Tông
bắt bọn này giết đi.
Đăng Dung lại định đưa vua về Bảo Châu. Có đô ngự sử Đỗ
Nhạc và phó đô ngự sử Nguyễn Dự không đồng ý. Đăng Dung sai
người trong đảng là Đình Mông bắt hai quan này giết đi. Quần
thần đều run sỢ. Từ đấy đại quyền trong triều ngoài quận đều
thuộc về tay Đặng Dung.
Thế giặc vẫn mạnh, lại có Nguyễn Sư làm phản, thông đồng
với bọn Kính, lập Lê Do làm vua, đóng hành điện ở Từ Liêm.
Chiêu Tông lại vòi Nguyễn Hoằng Dụ lần nữa. Hoằng Dụ đem
quân từ Thanh Hoa ra, cùng với Đăng Dung đi đánh bọn Kính, Áng ở
Sơn Tây. Hoằng Dụ tiến đánh trước, bị thua trận. Đăng Dung án binh
không tiến, được toàn quân. Hoằng Dụ trở về Thanh Hoa, ít lâu sau
chết. Đăng Dung giữ hết binh quyền, lại càng tung hoành, đưỢc phong
chức đô thống các doanh thuỷ bộ.
Sang năm 1519, Đăng Dung thông lĩnh các quân đánh phá
đưỢc Lê Do ở Từ Liêm, bắt được Lê Do, lại chiêu dụ được Nguyễn
Kính, Nguyễn Áng, Hoàng Duy Nhạc về hàng. Binh lực ngày càng

291