Page 158 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 158
QUÂN Ní.UYÊN SANC;
ĐẢNH NƯỚC TA LẨN THỨ HAI 1284 - 1285
QUÂN NGUYÊN XÂM NHẬP ĐẤT Nước TA - Mùa thu năin .1284,
Thoát Hoan dẫn đại quân đến Quảng Tây đê tiến sang nước ta.
qua nẻo r^ạng Sờn. Một đạo quân nữa do tướng Nạp Tốc ljạt Đinh
chỉ huv, từ Vân Nam tiến sang theo dòng sông Thao (sông Hồng)
và sông Lô.
Hưng Đạo vương dẫn quân lên mạn biên thuỳ dôi phó, đóng
giữ các ái Khả Ly, Kỳ Cấp và Lộc Châu, chiến thuyền thuỷ quân
đóng ở bến Bãi trên sông Lục Nam. Lộc Châu nay là lỵ sỏ châu
Lộc Bình. Kỳ Cấp hay Khâu Cấp, còn gọi là Khâu Khúc là tên núi
thuộc hạt Lộc Bình. Khả Ly thuộc vùng l^ạng Sơn, không rõ đích
nơi nào.
Gần đến ải quan, Thoát Hoan sai người đưa thư sang nhắc việc
mưỢn đường đi đánh Champa và đòi giúp lương thực. Nhân Tông trả
lời không có đường nào thuận tiện. Còn việc giúp lương thì tuy nước
nghèo, dân bữa no bữa đói, cũng không dám trái, xin đến dịa đầu
châu Vĩnh An đợi góp nộp. Thoát Hoan thúc quân tiến đến biên giới
Lộc Châu, lại đưa thư sang, vừa dỗ dành, vừa dọa nạt: Kháng cự
thiên binh, hản suý sẽ không dong tình, phá tan hờ cõi.
Từ Trung Quốc dến Champa, dùng thuyền vượt hiến thuận
lợi, cớ chi lại dùng đường bộ qua An Nam xa xôi, lại nhiều đồi núi
gập ghềnh. Rõ ràng là sự vô lý. Người Nguyên hèn hạ hịa đặt
rằng: Toa Đô hiện hị khôK ở Champa, vừa rồi hai vạn quân đi
thuyền đến cứu viện, gặp hão thuyền đắm, người chết ca (!).
Một lán nữa, A Lý Hải Nha đến trại quân ta, ta lệnh cho
Hưng Đạo vương: bắt quân dân sửa sang đường sá cầu công cho
quân thiên triều sử dụng đi đánh Champa, sắp sửa lu'0'ng thực
đầy đủ suôd dọc đường để quân thiên triều dùng trong khi đi
qua, vua Trần phải thân đến nghênh tiếp Trấn Nam vương, cử 2
vạn quân (có sách nói 5 vạn) tinh nhuệ phụ lực với quân thiên
triều đi đánh Champa.
Hưng Đạo vương nén giận, lựa lòi từ chôì. Tướng Nguyên
giận dữ ra về, đe doạ sẽ san bằng toàn thể nước Nam trong vòng
ba tháng.
Ngày 21 - 12 năm Giáp Thân (dương lịch đã sang năm 1285),
quân Thoát Hoan vượt biên giới, xâm phạm hờ cõi nước ta. Tây
đạo từ hạt Bằng Tường qua Nam Quan Đồng Đăng, tiến vào Khâu
158