Page 157 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 157
THOÁT HOAN XIIẪT QUÂN ĐI CHINH NAM
Toa Đô đem binh đi rồi, trung thư sánh tiếp tục ráo riết ngàv
đèm làm việc dê Thoát Hoan tiến hĩnh đi chinh nam.
Nãm 1283, Nguyên chúa tha cho về nước họn Trịnh Đình
Toán và tước minh tự họ Phạm sang sứ năm 1279 hị giữ lại và sai
Đào Đình Trực đem tỷ thư (quóc thư có đóng dấu ngọc tỷ) sang dụ
bên ta cho mượn diíờng quản thiôn triều đi qua tiến đánh
Champa, giúp binh hícỉng cùng đi đánh nước này. Đầu năm 1284,
lại yéu sẩch vận luìing đến Champa giúp vào việc quân.
Nhân 'rông sai 'Prần Đức Quán và Trần Tự Tông sang
Nguyên, nói; Từ biin quốc đến Champa, đường thuỷ đường bộ đều
không tiện và xin tuỳ sức mà cung quân lương. Nhà Nguyên vẫn
yêu sách ta phái dọn dường và giúp lương.
Nửa CLiôi năm 1284, mọi công việc chuẩn hị hoàn tất,
Thoát Hoan cùng các tướng đem quân hai đạo thuỷ bộ nam
tiến. Nguyên chúa căn dặn Thoát Hoan chớ thâV Giao Chỉ nước
nhỏ mà khinh thường.
Nghe tin quân Nguyôn rầm rộ nam tiến, Nhân Tông sai Trần
Phú sang Kinh Hồ hành sảnh xin hoãn binh, dâng thư xin đừng
đánh Champa nữa. Nước này là thuộc quốc của An Nam thì cũng
là tôi con của thiên tử. Việc nước Champa xin dàn xếp êm đẹp mà
thương nghị lại. Nguyên chúa không nghe, sai Thoát Hoan cứ tiến
binh, lại sai quan bảo với sứ thần ta rằng: Thiên triều không có ý
thôn tính An Nam, cũng không thôn tính Champa. sở dì đem
nhiều quân qua đó, mục dích thiết lập căn cứ quân sự, để tiện việc
xuất binh đi đánh các đảo quốc chưa thần phục. An Nam đừng lo
ngại gì. nên mở đường cho quân thiên triều đi.
HỔI NGHỊ DIÊN HổNG
Thượng hoàng và Nhân Tông thấy rõ chiến tranh không còn
trì hoãn được nữa, lập tức cho triệu các bô lão nhân gian, hội tại
điện Diên Hồng, bàn xem nên hoà hay nên đánh. Các hô lão đồng
thanh phải đánh, không một ai nói khác. Vua thấy lòng dân như
vậy, cương quyết kháng cự. Tổ chức hội nghị này có tính cách dân
chủ, động viên được toàn dân kháng chiến. Các bô lão xưa nay chỉ
quanh quất trong lảng xã, được vua mòi đi bàn việc nước, là hân
hạnh lớn, khi trơ về thành lập các toán dân quân nghĩa dũng
tham dự kháng chiến, giúp đỡ quân nhà vua.
157
