Page 161 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 161
Giặc có víu thế về quân dội và vũ khí, không có gì ngăn cản
nổi bước tiến mạnh mẽ của chúng. Hưng Đạo vương rước xa giá
thượng hoàng và vua ra ngoài kinh thành, ra lệnh cho dân chúng
Thăng Long rút chạy khỏi thành sau khi huỷ bỏ hết thảy lương
thực không mang đi theo đvtợc.
Giặc làm cầu phao qua sông, đóng doanh trại sát bên thành.
Đến khi chúng kéo nhau vào thành thì nơi đây không người,
không lương thực. Chúng đánh chiếm các vùng chung quanh, lập
các tiền đồn báo vệ bộ chỉ huy. Chúng tưởng như sắp chiếm được
toàn cõi đất nvíớc ta, làm chủ đvíỢc dân ta.
Thượng hoàng, Nhân Tông, hoàng gia cùng tôn thất ròi bỏ cung
điện chạy giặc, long đong vất vả, nay đây mai đó, cùng sĩ tốt và nhân
dân chịu tân khổ, có khi cả ngàv chỉ ăn một bữa cơm gạo hẩm.
MẶT TRẬN TÂY BĂC - Đạo quân Vân Nam do Nạp Tổíc Nạt
Đinh chỉ huy đột nhập nước ta qua biên thuỳ tây bắc theo dòng
sông Thao (sông Hồng) và sông Thanh Giang (sông Lô). Chiêu Văn
vương Trần Nhật Duật đánh không lại chúng ở Thu Vật, gần lỵ sở
Tuyên Quang ngày nay, rút quân về giữ Bạch Hạc, làm lễ tuyên
thệ, nguyện một lòng phá giặc, đền ơn vua nỢ nước. Giặc hỢp quân
ở gần Việt Trì, đánh xuông vùng dưới. Thế kém, quân ta lại phải
lui nữa nhvtng đặt phục binh đố ra đánh chẹn, gây cho chúng tổn
thất ít nhiều tại Bình Lệ Nguyên, xã Tam Canh giáp giới hai tỉnh
Vĩnh Yên, Phúc Yên và tại Cự Đà, gần núi Thắm và Quảng Nạp,
trên quôc lộ 2 ngày nay. Bấy giờ, Thoát Hoan đã chiếm Thăng
Long. Hai mặt thụ địch, Nhật Duật đành sang sông, kéo quân
theo đường nhỏ về với triều đình.
CHIẾN TRẬN DỌC SÔNG HỔNG - Đại quân và triều đình bỏ kinh
thành, kéo về đóng ở Trường Yên, kinh đô cũ thời Đinh, Lê nay
thuộc Ninh Bình. Thiên Trường đất rộng người nhiều nhưng lại
trông trải khó giữ.
Đại quân Thoát Hoan chiếm đóng Thăng Long, lạĩ được đạo
quân Vân Nam tăng cường, khí thế hung hãn. Nguyên chúa, khi
Thoát Hoan xâm nhập nước ta, cử đại tướng Giảo Kỳ vào Champa,
ra lệnh cho Toa Đô kéo quân trở ra, đánh vào hậu cứ quân Trần.
Thoát Hoan hay tin lại sai Ô Mã Nhi đem binh thuyền vào phụ
giúp Toa Đô đánh ra.
Thăng Long đã được củng cô" vững chãi, Thoát Hoan sai các
tưỏng theo dòng sông Hồng đánh trở xuông, chiếm các đồn bên
sông. Quân ta thê kém, hổ chạy xa, kéo theo dân chúng.
161