Page 164 - Việt Sử Kỷ Yếu

Thanh Hoa. Ngày 9 - 3 âl, trận thuỷ chiến ác liệt diễn ra ở ngoài
khơi Quảng Yên giữa quân ta và quân Lý Hằng, Khoan Triệt. Hai
bên cầm cự nhau kịch liệt, không phân được thua. Bỗng bên giặc
được tăng cường do Giảo Kỳ và Đường cổ Đới đem chu sư ra biên,
bổ vây quân ta. Bên ta thế kém. Thượng hoàng và vua suýt bị bắt,
ngầm sang chiếc thuyền nhỏ, tướng Nguyễn Cường hộ vệ, chạy về
phía sông Tam Trĩ (Ba Chẽ). Hưng Đạo vương sai một tướng dẫn
thuyền rồng chạy ra cửa Ngọc Sơn làm nghi tình quân giặc.
Chúng vô tình đua nhau cứ đuổi theo riết. Trong khi ấy thì Hưng
Đạo vương rước xa giá lên bộ, đi đến làng Thuỷ Chú, rồi lại xuông
thuyền ra sông Nam Triệu (Bạch Đằng) vượt qua cửa biển Đại
Bàng (thuộc huyện Nghi Dương, Kiến An), rồi đi vào Thanh Hoa.
Các chiến thuyền của ta, chạy thoát được ra khơi, lục tục cũng kéo
nhau vào cả đấy. Trong trận này, bên ta thiệt hại lớn. Giặc lấy
đưỢc nhiều vàng, lụa và bắt một số nam nữ.
Giặc chia quân đóng khắp nơi miền bắc, kiểm soát mọi đường
giao thông thuỷ bộ. Giảo Kỳ, Đường cổ Đới ở lại dưới trưống
Thoát Hoan. Toa Đô, Ô Mã Nhi, khó nhọc ra bắc, không đánh bắt
được cha con vua Trần, lại được lệnh đem binh thuyền vào miền
trong đánh vào đại quân ta.
TRẦN ÍCH TẮC hàng giặc - Đất nước lâm nguy. Triều đình
chạy vào Thanh Hoa. Nhiều toán quân trước chạy giặc tản mác
khắp nơi ngoài bắc, cũng lần lượt kéo nhau chạy vào với triều
đình. Trong khi ấy thì hoàng thúc Chiêu Quốc vương Trần ích
Tắc, ngày 15 - 3 âl, cùng với thuộc hạ Phạm Cự Địa, Lê Diễn,
Trịnh Long, Lại Tứ Quý đem gia quyến ra hàng quân Nguyên.
MuôK cơ mi ích Tắc, Thoát Hoan lập y làm An Nam quôc vương.
Khi giặc vào Lạng Sơn, có bọn người dòng dõi tôn thất nhà Lý ra
hàng, mưu sự phục Lý. Thoát Hoan biết lòng dân ta không còn
tương nhớ nhà Lý nữa nên chỉ dùng bọn này chỉ điểm đường lôi.
Đến khi ích Tắc hàng thì lập ngay chính quyền tay sai, lại lừa dôl
dân ta rằng chúng không có ý tưởng chiếm cứ đất nước ta chia làm
quận huyện như thòi Hán, Đường. Lũ ích Tắc dụ dỗ dân ta cung
đôn lương thực cho giặc nhưng chẳng đưỢc mấy ai theo.
TÌNH HÌNH QUÂN NGUYÊN TẠI BĂC VIỆT - Miền Bắc bị quân nhà
Nguyên chiếm trọn. Giặc lấy đưỢc đất, nhưng không thu được
nhân tâm, đi đến đâu cũng chỉ thấy ‘Vườn không nhà trôAg”.
Chúng dựng các đồn binh dọc các đường giao thông thuỷ hộ. Đóng
dầy, kiểm soát được chặt chẽ nhưng mỗi đồn ít quân, rất dễ bị dân
164