Page 169 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 169
thắng, khao thương ba quân, rồi tiến lên đánh ra mặt bắc, tiễu trừ
quân Thoát Hoan.
TRẬN SÔNG SÁCH - THOÁT HOAN Bỏ CHẠY VỂ N ư ớ c - (Quốc sử
chép là trận Vạn Kiếp. Xét nơi đây là thượng lựu sông Thương
chảy về Vạn Kiếp). Thoát Hoan bỏ Thăng Long, chạy về Vạn Kiếp
đóng quân, có ý đợi được chính quốc tiếp viện lương thực sẽ trở lại
đánh nữa, do từ trước đã cáo cấp về triều. Hưng Đạo vương tiến
quân lên đóng ở bên kia sông đồn giặc thuộc Bắc Giang. Một sô"
quân khác đóng ở Chí Linh, kèm bên nách giặc, ngăn giặc xua
binh đi cướp lúa gạo trâu lợn của dân chúng. Vương không dùng
đại quân đánh lớn, do quân sô" giặc hãy còn đông đúc, chỉ thỉnh
thoảng đột kích quấy phá chúng. Chiến sự kéo dài rất không có lợi
cho giặc. Lương thực ngày một hao mòn. Đã thê", chúng lại khó
chịu về thời tiêt oi hức xứ ta. Tin Toa Đô thất trận khiến binh sĩ
chúng xôn xao, chỉ mong sớm được trở về nước. Thoát Hoan tính
rút quân về châu Tư Minh, đợi có được đầy đủ lương thực mới
quay lại tấn công nữa.
Vương biết thê" giặc tất phải chạy, sai Nguyễn Khoái và Phạm
Ngũ Lão đem 3 vạn quân lên đường núi phục sẵn trong rừng lau sậy
hai bên sông, chờ chúng chạy đến thì đổ ra đánh. Lại sai hai con trai
là Hưng Võ vương Nghiễn và Hưng Hiếu vương ưý dẫn 3 vạn quân
đi đường Hải Dương ra mặt Quảng Yên, chặn đường về châu Tư
Minh. Vương tự dẫn đại quân đánh vào Vạn Kiếp. Giặc chỉ chông đỡ
cầm chừng, sửa soạn rút lui. Chúng chia hai đạo thuỷ bộ cùng lên
đường, hẹn gặp nhau ở bến sông Sách, nơi tụ điểm. Binh thuyền giặc
thường bị quân ta hai bên sông bắn tên xuông, bị thiệt hại mà không
đánh lại được. Đến bến đò sông Sách, nhiều toán bộ binh chưa kịp
sang sông. Phục binh Nguyễn Khoái và Phạm Ngũ Lão đố ra đánh
cực mạnh, giặc chết nhiều, cầu phao đứt, nhiều tên bị chết đuối. Có
đến phẩn nửa bị tổn hại trong trận này.
Thoát khỏi nơi đây, chúng tiếp tục chạy theo đường cái lớn (nay
là quô"c lộ 1). Quân ta đánh đuổi theo. Tướng Lý Hằng bị trúng tên
chết. Các tướng sĩ liều chết chông cự bảo vệ Thoát Hoan, vừa đánh
vừa chạy. Quân ta đuổi kíp quá, bắn ra nhiều tên đạn. Thoát Hoan
phải chui vào trong ông đồng để lên xe, bắt quân kéo chạy.
Bọn Phàn Tiếp, A Bát Xích, Lý Quán cô" đánh lại, lấy'đường
mà chạy.
Về gần đến biên giới, giặc lại gặp quân Quốc Nghiễn và Quô"c
Uý đổ ra đánh bồi thêm trận lớn nữa. Lý Quán trúng tên cũng
169
