Page 171 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 171
nghĩ lại xấu hổ, định xin vua cha cấp cho thêm binh mã và lương
thực, sẽ trở sang đánh báo thù.
Nguyên Thế Tổ thấy bọn Thoát Hoan đem nhiều quân đi
đánh nước nhỏ mà hao binh tổn tướng thảm bại trở về thì giận
lắm, muôn bắt đem chém bỏ cả. Quần thần can ngăn mãi mới thôi.
Bấy giò, nhà Nguyên đang sắp sửa cất quân đi đánh Nhật
Bản, bèn lập tức đình việc ấy lại, sai đóng 300 chiến thuyền,
truyền lệnh cho ba tỉnh Giang Hoài, Hồ Quảng, Giang Tây tụ tập
quân sĩ, định ngay tháng 8 cất quân sang đánh nước ta báo thù.
Trung thư sảnh muôn chiều theo ý vua nhưng các quan trong
triều và ngoài cõi can ngăn. Quân thua trận mới về, kể dấu vết
chưa khỏi, đau yếu chưa dậy, cần phải cho nghỉ ngơi dưỡng sức.
Dụng binh luôn mấy nám, quân sĩ mâd mát nhiều, dân chúng bỏ
nghề nghiệp, mà nay lại động dụng đến quân trăm vạn, không
phải là đạo thương yêu sĩ dân. Nguyên chúa hoãn việc chinh nam,
chi Trần ích Tắc theo Thoát Hoan về ra ở Ngạc Châu. Thực sự
Nguyên chúa chẳng thương gì quân dân, sở dĩ phải đình việc xuất
quân lại là do thấy vừa qua quân thua chỉ vì thiếu lương thực.
Nay đi đánh nữa tất phải lo có sô' lổn lương thực đủ nuôi lâu dài sô'
quân đông đúc. Việc thu góp lúa gạo đòi hỏi nhiều thòi gian. Dân
Hoa nghèo, lại không sẵn lòng đóng góp cho lũ man di. Nhưng vua
đã muôn thì quan lại phải cô' gắng. Nguyên chúa ra lệnh điều động
thêm 6 vạn. quân tập trung tại Chiết Giang (Quảng Tây) cùng 300
chiến thuyền, đợi đến tháng 7 âl năm sau (1286) xuất chinh. Quân
Vân Nam cũng được lệnh chuẩn bị xâm nhập An Nam. Nguyên chúa
lập bộ máy chính quyền tai sai, phong Trần ích Tắc làm An Nam
quốc vương, bọn Trần Văn Lộng, Trần Tú Viên quan tước, đợi đưa về
nước. Đáo hạn do sô' lương thực thu góp chưa được đủ nên lại phải
hoãn việc ra quân lần nữa, qua năm sau.
Bên ta, Nhân Tông nghe tin Nguyên triều sắp sửa cất quân
sang đánh nữa, vời Hưng Đạo vương đến hỏi: Thoát Hoan bại trận
trở về, căm tức định sang báo thù, thê' quân hẳn to hơn trước. Ta
nên dùng kế gì mà chông lại? Vương tâu: Nước ta xưa kia quen
hưởng thái bình đã lâu, không tập chiến trận, cho nên năm trước,
quân Nguyên vào cướp, còn có kẻ trôn tránh theo hàng giặc. May
nhò uy linh tổ tông và thần vũ bệ hạ, đi đến đâu đánh tan được
đến đấy, mới quét sạch được bờ cõi. Còn như bây giờ, quân ta đã
quen việc chinh chiến, mà quân địch thì phải đi xa mỏi mệt, lại
thấy Toa Đô, Lý Hằng, Lý Quán tử trận, tất cũng chột dạ. Quân
171