Page 167 - Việt Sử Kỷ Yếu

Khôi phục được kinh thành Tháng Long, Quang Khải kéo
quân vào thành, mở tiệc khao quân.
Thoát Hoan dẫn quân từ Gia Lâm chạy ngược theo đường cái
lớn, nay là quốc lộ số 1, Trần Quốc Toản cô' tình đánh đuổi theo.
Khi chúng lúng túng qua sông Như Nguyệt (sông cầu), nhiều tên
bị quân ta giết.
TRẬN PHÙ NINH - Đạo quân Vân Nam đóng nhiều đông dọc
sông Thao, sông Chảy và sông Lô. Đồn Phù Ninh bên sông Chảy,
nay thuộc Phú Thọ có toán đi tuần tiễu. Phụ đạo Hà Đặc hăng hái
phá giặc, bị tử trận. Em Đặc là Chương bị bắt. Nhân khi chúng sơ
hở, lấy được cờ xí và y phục giặc trở về với quân ta. Bèn dùng quân
trang ấy giả làm giặc, vào trại chúng. Giặc không ngò, Chương
thừa thê đánh mạnh, quân giặc tan vỡ. Trận này diễn ra ngày 5 -
5 âl. Ngày ấy, Thoát Hoan phải bỏ Thăng Long chạy đi rồi, các
toán quân đóng đồn ở xa chưa biết nên vẫn còn hông hách.
Cùng ngày này, quân ta thiệt mất tướng Nghĩa Dũng hầu
Trần Thiệu, người họ tôn thất, trên Nam Sách giang, trong một
trận thuỷ chiên.
TRẬN TRƯỜNG YÊN - Hai đạo quân Nhật Duật và Quang Khải
lên đường rồi, Hưng Đạo vương đem đại quân rước thượng hoàng
và Nhân Tông ra Trường Yên. Ngày 3 - 5 âl, đánh tan đồn giặc,
rất nhiều quân Móng cổ bị chém giết. Triều đình lại tạm đóng ở
kinh đô cũ Đinh, Lê.
Nghe tin Quang Khải đã khôi phục Thăng Long, Hưng Đạo
vương xin tự dẫn quân đi đánh Toa Đô ở Thiên Trường, rồi sẽ
tiến đánh Thoát Hoan sau. Nhân Tông cho tuỳ ý sai khiến. Một
toán quân tiến đóng ở hến Đại Mang trên sông Hồng (có lẽ là
Đại Hoàng), tổng quản nhà Nguyên Trương Hiến, người Hán
xin hàng.
TRẬN TÂY KẾT- TƯỚNG NHÀ TRẦN CHÉM ĐẦU TOA Đỏ - Toa Đô
đóng quân ở Thiên Trường, bị cô lập, không rõ tin Thoát Hoan đã
bó Thăng Long, dẫn quân ngược dòng sông Hồng, tính tìm về hỢp
quân với Thoát Hoan, tạm dừng ỏ bến Tây Kết, bên sông Hồng, có
lẽ thuộc phủ Khoái Châu ngày nay, chừng như đã bị lở xuống sông
hết. Vương chia quân đánh vào các trại giặc và đặt phục binh để
bắt Toa Đô. Quân ta đánh hăng quá, quân Nguyên địch lại không
nổi. Toa Đô, 0 Mã Nhi đem quân lên bộ, chạy ra mặt biển. Quân
ta đánh đuổi theo riết. Toa Đô bị trúng tên chết. (Có thuyết bị
chém, lại có thuyết bị bắt sông không chịu nhục, đã tự tử). 0 Mã
167