Page 85 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 85
CHƯƠNÍỈ II
DẤU VẾT sự ĐỊNH Cư
TÓM LƯỢC
Công sức của các học giả phương Tây trong việc tìm tòi này thật
đáng kính phục để lấy làm gương. Nhưng vì gặp nhiều khó khăn, kết quả
cũng chưa được như mong muốn.
Các sách sử cũ
Khó biết đích xác những địa danh cũ ở vào những địa điểm nào
mới. Không có một tài' liệu nào nói rõ về sự thành lập một cái làng hoặc
một yếu tố nào để có thể xác định vùng nào trên đồng bằng có người ở
vào hồi nào.
Sử cũ lại ra đời rất muộn và hiếm hoi, lại còn bị mục nát vì thời
gian, khí hậu, chiến tranh.
Các tài liệu khác
Tim những văn tự cũ người ta mua bán đất ruộng có lên làng, nhưng
đời Gia Long đã có lệnh tiêu huỷ hết.
Tim ở các thần tích thì đời Lê đã cho tổng soát lại để nhất loạt hoá
các truyện tích, bỏ hết những điều khác nhau ở nhiều làng.
Tim ở những gia phả thì nhiều gia đình lớn có người làm quan đã tô
điểm thêm rồi.
Còn tiền cổ thì người Việt lại đúc rất ít loại. Văn bia cũng có ích
nhưng chưa được địch hết để khai thác.
Cho nên phải chờ điều kiện hoà bình để khai quật có hệ thống tại
nhiều tỉnh và nhiều nơi có cổ tích.
CÔNG c ư ộ c TÌM TÒI DÂU VẾ r sụ ĐỊNH c ư
Đối với người phương Đông chúng ta, chi’ từng ấy dẫn chứng là đủ
để xác nhận: hiển nhiên có người Giao Chỉ đã đến ở đây.
89