Page 329 - Việt NamVăn Minh Sử

ĐẬC TÍNH VĂN HÓA VÀ CHÍNH TRỊ CỦA TRUYỆN

Truyện có những đặc tính này không thể bỏ qua được:
1. Người phương Bắc hay quấy nhiễu.
2. Bô ở động nước, dân bị quây nhiễu kêu gọi thì Bô ra để cứu dân.
3. Bô thấy Âu Cơ là con Đế Lai đẹp thì bắt cóc vào động nước.
4. Gốc tích của Bô Lạc Long Quân cũng từ vua Thần Nông mà ra
như các đời vua của Trung Quốc, không kém gì cả.
5. Thân phụ của Bô là Kinh Dương Vương còn dược ông nội quý
mến định cho cai trị miền Bắc tức là Trung Quốc kia nhưng Kinh Dương
Vương đã nhường lại cho người anh khác mẹ là Đế Nghi.
Thế tức là cành vàng lá ngọc ngang nhau cả.
6. Sự nhường anh thi như thế, mà đối lại thì anh lại cứ quấy nhiễu
em, coi nó không đang mắt chút nào cả.
Tính chính trị của truyện không lộ liễu, cho đến người mình vô ý
cũng không ngờ dể’ nhận ra. Truyện có vẻ rất xây dựng, chẳng hại gì đến
ai cả, mà nó đả phá uy tín của Trung Hoa thì thực là tích cực và triệt để.
Bởi thế, nó là một tác phẩm văn hoá.

ĐÁP ÚNC. CẦN DÌIN(ì CỦA C.IAI ĐOẠN
Trong thời kỳ bị đô hộ, người dân Việt có một mặc cảm tự ti vừa do
kẻ đô hộ khinh miệt cố ý gây ra, vừa do sự chênh lệch thực giữa văn minh
Trung Quốc giầu có huy hoàng lộng lẫy và cảnh sống tối tăm nghèo nàn
của mình. Với mặc cảm tự ti ấy không bao giờ người ta dám nghĩ chống
lại kẻ đô hộ. Dù người lãnh đạo có chân thành bậc nào cũng không thể
đẩy nổi đám dân tự ti như vậy. Cho nên điều kiện không có không được
về tinh thần là phải tạo được cho trong đầu người dân có một ý nghĩ mình
không kém gì kẻ đô hộ cả.
Việc đưa lịch sử về đến nguồn gốc ngang hàng với nguồn gốc của
kẻ đô hộ, lại giành lấy cái phai về phần mình, quả đã có một tác dụng tâm
lý hết sức mạnh mà hẳn nhiên người đô hộ không ưa, nên khi thấy họ sắp
dưa binh qua xâm lăng thì phải giấu câu chuyện đó đi, để khi sau này
dánh đuổi được quân xâm lăng rồi thì lại cho câu chuyện hiện trở ra.
Ngoài mánh lới gây tin tưởne cho dân ở sự phù trợ của Rồng và
Tiên, câu chuyện này, với những ý nghĩa tượng trưng của hai ý niệm ấy,
còn muốn nói lên cái kiêu của con cháu giống Rồng và Tiên là năng u,
năng minh, năng tiểu, năng đại. Lúc rồns thất thế thì cuộn tròn mình nằm
dưới ao tù. Nhưng lúc gặp mây thì rồng sẽ vươn mình bay ra khắp vũ trụ.
Do đó, ta thấy truyện đã không có tính cách nhũn nhặn chút nào hết.

341