Page 118 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 118

Điéu mà ai cũng nhìn nhộn thấy ngay là những vần điệu của những
      câu  ấy  hết  sức  rộng  rãi.  Có  những câu chỉ  có  bốn tiếng  thôi  mà cũng có
      vần với nhau.
            Khi thì tiếng thứ ba vần với tiếng thứ hai;
                           Bồi ở, lở đi
                           Tay lùm, hùm nhai
                           Bới dất, nhặt cỏ
                           Lắm tlĩóc, nhọc xay.
            Khi thì tiếng thứ hai vần với tiếng thứ nhất:
                           Thắm lấm phai nhiều
                           Lo hò trắng răng
                           Mèo trào cây cau
            Khi thì tiếng thứ tư vần với tiếng thứ hai:
                           Người chếl, của lìểt
                           Ngỗng ớ/7g, lễ ông
                           Thương thán trách phận
                           Vàơ nhà ra to
            Khi thì tiếng thứ ba vần với tiếng thứ nhất:
                           Tay dao tay thớt
                           Tay chèo, tav lái
                           UY/C sao dược vậy
                           Tát cạn hắt lấy
            Còn  khi  nói  về  điệu cao  thấp của những  tiếng trắc,  tiếng  bằng  xen
       nhau, câu nào cũng có đủ.
            Hoặc là BBTT như Tai qua nạn khỏi.
            Hoặc là TBBT như Ngọn nguồn chân sóng
            Hoặc là TBTB như Ngọt như mía lùi
            Hoặc là BBTB như Mồm năm miệng mười
            Hoặc là TTBT như Miệng cắn chân đá
            Hoặc là TTTB như Mật ngọt chết ruồi
            Hoặc là TTBB như Mặt rác mày dơ.
            Không hề có thành ngữ nào toàn bằng cả hay toàn trắc cả. Thành ra
       đứng  đơn  độc,  mỗi  thành  ngữ có  một  nhạc  điệu,  mà  đặt  vào  trong  giữa
       câu thì  thành ngữ ấy  lại khiến cho toàn câu có nhạc điệu  và nhịp nhàng.
       Đó là nhạc tố tự nhiên của tiếng nói mà khi nhập tâm rồi, người ta cứ đặt
       theo nhau, câu nọ tiếp câu kia, là có ngay được bài hát nhịp nhàng.
            Chẳng  hạn  như những càu  có  hai  vế.  Người  ta  có  thể  bắt  vần  một
       cách rất rộng rãi:

                                                                             123
   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123