Page 261 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

bầu làm Trưởng tràng để đứng đầu coi sóc môn sinh.
Lại thưòng bầu thêm một người Giám tràng, một người
Cán tràng để hiệp trỢ với Trưởng tràng.
Khi thầy có việc cần thì đồng môn phải lo liệu giúp
đỡ. Khi thầy hoặc vỢ thầy m ất thì đồng môn phải giúp
đỡ thê huynh là con trưởng của thầy mà lo liệu tang lễ.
Khi đưa ma thì môn sinh phải mang khăn trắng áo
trắng đưa đến huyệt, rồi phải để tâm tang ba năm.
Thường năm đến ngày kỵ thầy và vỌ thầy, môn sinh
phải đóng góp để làm lễ. Nếu nhà thầy suy đồi không ai
lo tế tự thì môn sinh họp nhau ở nhà Trưởng tràng mà
làm giỗ, cho đến hết đời mối thôi.
Có nơi môn sinh góp tiền làm nhà thờ thầy, tậu ruộng
làm ruộng kỵ và đòi đời nốỉ dõi để giữ giỗ thầy và vỢ
thầy.

*
* *

Việc học hành thì hoàn toàn tự do, đạo thầy trò thì
hết sức thân mật. Theo lẽ đương nhiên thì kết quả giáo
dục như thế phải mỹ mãn lắm, song thực ra thì số người
biết chữ trong dân gian vẫn nhiều mà trình độ học vấn
lại là rất kém cỏi. Bởi đâu mà có sự tình như thế?
Nguyên nhân thứ nhất là vì phương pháp giáo dục cẩu
thả thô sơ. Khi mới vỡ lòng thì người ta cho trẻ con học
mấy quyển sách Tam tự kinh, Sơ học vấn tân, Âu học
ngũ ngôn thi, Dương tiết và Minh tâm bảo giám, cốt cho
nó thuộc lòng và có thể lặp lại như vẹt những câu cách
ngôn có vần, hay những thành cú về lịch sử Trung

263