Page 161 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương
P. 161
là Hội đồng thuộc địa (quản hạt) có quyền thảo nghị.
ơ Bắc Việt, quan thống sứ có ba nghị hội tư vấn hiệp
trỢ, một là Hội đồng bảo hộ do Chính phủ cử ra, hai là
Hội đồng pháp nhân quyền lợi do người Pháp bảo cử, ba
là viện Dân biểu do người Việt bảo cử. ở Trung Việt
cũng có Hội đồng Pháp nhân quyền lợi như ỏ Bắc Việt,
còn viện Dân biểu thì từ năm 1932 không trực tiếp
thống thuộc về quan Khâm sứ mà lại thống thuộc về
Nam triều. Dưới quyền quan Thống sứ và quan Khâm
sứ có những nha môn địa phương, mỗi nha có một vị
quan cuộc trưởng.
Cơ quan hành chính các tĩnh thì có những quan cai
trị người Pháp đứng đầu, ỏ Nam Việt thì gọi là quan
Chủ tỉnh, ở Bắc Việt và Trung Việt thì gọi là quan Công
sứ. ớ mỗi tỉnh Nam Việt, quan Chủ tỉnh có một Hội
đồng tỉnh hạt giúp sức, còn ở các tỉnh Bắc Việt và Trung
Việt thì có Hội đồng hào mục tỉnh hạt (Conseils
provinciaux des notables) làm cơ quan tư vấn.
Về phương diện hành chính bản xứ thì xứ Nam Việt
chỉ có những thuộc viên người Việt, như các viên Chủ
quận, Bang biện, Sung biện và các Hương chức trực tiếp
ở dưới quyền quan Chủ tỉnh người Pháp, ớ Bắc Việt thì
quan Thống sứ có danh nghĩa là quan Kinh lược thay
m ặt cho Hoàng đê Việt Nam để giám đốc tất cả các
quan lại bản xứ. ổ Bắc Việt có hai ngạch quan lại,
ngạch hành chính gồm những các quan Tổng đốc, Tuần
phủ, Bô" chính, Tri phủ, Tri huyện và Tri châu, ngạch tư
pháp gồm các quan thẩm phán ỏ các tỉnh và các phủ,
huyện, châu, ỏ dưới quyền các quan hành chính.
ơ Trung Việt thì cơ quan hành chính bản xứ có
163