Page 104 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

Đ ịa vị đ àn bà

Trong gia đình, chủ quyền ở trong tay gia trưởng thì
đàn bà tất là không có quyền gì cả. Khổng giáo chủ
trương nam tôn nữ ty‘^’, trọng nam khinh nữ*^\ lại vun
đắp thêm quyền uy của gia trưởng mà đè nén địa vị của
đàn bà. Theo luân lý tam cương ngũ thường*®* thì đàn bà
khi nào cũng phải tùy thuộc đàn ông. Kinh Lễ có thuyết
tam tòng, bắt người đàn bà, khi còn nhỏ thì phải theo
cha, khi lấy chồng thì phải theo chồng, khi chồng chết
thì phải theo con, suốt đòi là kẻ vị thành nhân phải dựa
vào một người đàn ông làm chủ chốt, chứ không bao giờ
được độc lập. Cũng trong kinh lễ điều thất xuất cho
rằng đàn ông có bảy cớ để bỏ vỢ là: không con, dâm dật,
không thò cha mẹ chồng, lắm miệng, trộm cắp, ghen
tuông, có ác tật*"**. Như thế thì người đàn ông muốn để
vỢ khi nào cũng có thể tìm ra một có ở trong bảy cố ấy
được.
Tuy nhiên pháp luật và phong tục đối với đàn bà đã
hòa hoãn bớt cái tính cách tàn nhẫn của đạo đức. Theo
pháp luật (luật Gia Long) thì đàn ông vẫn có quyền thất
xuất nhưng lại có ba trường hỢp khiến người chồng
không thể bỏ vỢ được, trừ ra khi vỢ có tội ngoại tình, là:
nếu vợ đã để tang cha mẹ chồng, nếu vỢ đã làm nên
giàu có; nếu ngoài nhà chồng ra vỢ không còn chỗ nào
nương tựa nữa. Nếu người chồng vô cớ mà bỏ vỢ, hay

Đàn ông là cao quí, đàn bà là thấp hèn.
® Trọng đàn ông mà khinh đàn bà.
® Tam cương ngũ thường xem lòi chú ở mục: Địa vị con cái.
Thất xuất: vô tử, dâm dật, bất sự cậu cô, khẩu thiệt, đạo thiết, đố kỵ, ác
tật (Nghi lễ só).
106