Page 73 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay
P. 73
N guyên Thanh Tuân
- Lối ứng xử cân bằng linh hoạt: Nếp sông khoan hòa
thiên về hành động chú trọng đến mối quan hệ đang vận
động, nhất là những cái trọng tâm, trọng điểm, bức xúc,
nên cũng dễ dẫn đến cách ứng xử, hành động linh hoạt,
thậm chí biến báo sao cho thích hỢp với từng hoàn cảnh
lịch sử - cụ thể. Do đó, nếp sống khoan hòa thường đưọc
biểu hiện ở lối ứng xử quân bình, và cũng không hiếm khi
biến thái ở dạng mềm dẻo, tùy tiện.
Thói tùy tiện vối tính cách là biểu hiện tiêu cực của
lốì ứng xử linh hoạt; còn tính mềm dẻo, nhìn chung là biểu
hiện tích cực của nó. Song cả hai biểu hiện linh hoạt đó
nhìn chung đều diễn ra trong khuôn khổ lối ứng xử quân
bình linh hoạt, theo cả hai chiều tiêu cực, tích cực. Chúng
đều là kết quả của lối tư duy trực giác tổng hỢp có tính
biện chứng chất phác. Chúng dẫn đến các tiếp nhận, thâu
thái kiểu dung hỢp và cả tổng hỢp theo hưống tích hỢp. Thí
dụ ở Việt Nam có sự dung hỢp nhiều tôn giáo ngoại lai và
bản địa; trong đó Nho, Phật, Lão đạt đến mức tích hỢp
đồng nguyên. Trưóc áp lực của hai nền ván hóa lớn: văn
hóa An Độ thiên về tâm linh, văn hóa Trung Quốc thiên về
thực tê - thực dụng, cho nên, để tồn tại và phát triển được,
nền văn hóa Việt Nam đã phát huy lôi sông khoan hòa dựa
trên cơ tầng văn hóa Đông Nam Á. Việt Nam đã lựa chọn
lối ứng xử cân bằng linh hoạt, để không bị đồng hóa về văn