Page 70 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

X )ă n £ ó a ứ n ỹ x ứ U i ệ i O C a m l ì i ệ n n a t ^

đưỢc nếp, lối, cách thức (phương pháp luận) hoạt động của

ngưòi Việt Nam truyền thống.
- Nếp sông khoan hòa thiên về hành động vói tư duy
trực giác tổng hỢp: khác vối khoan dung, và càng khác với
bao dung, ở tính kiêm nhường, tôn trọng, bình đẳng trong

hòa hỢp vói thiên nhiên, hòa đồng với con người và hòa
mục, hòa hiếu với lân bang. Nghề trồng lúa nước buộc con
người phải sống phụ thuộc, giao hòa với đất, với nước theo
thòi tiết thiên nhiên. Văn hóa lúa với tính cách là văn hóa

điển hình của văn hóa sản xuất vật chất ở Việt Nam, đã cơ
bản tạo dựng văn hóa làng Việt Nam. Phức hỢp văn hóa
lúa - văn hóa làng đã được định hình trong lịch sử, thông
qua thế quân bình năng động đõì với tự nhiên, đặc biệt
trong các dịp thiên tai. Từ chỗ ứng xử chênh với tự nhiên
đi đến ứng xử hòa điệu với tự nhiên ở miền đất thấp, miền

đồng bằng châu thổ, theo khí hậu, theo nhịp mùa thi, theo
địa hình cao thấp, theo điều kiện đất đai thổ nhưỡng phì
nhiêu hay chua mặn... Trong sản xuất nông nghiệp, trong
cách ăn, ở, mặc... người Việt Nam đều thể hiện sự thích

nghi, hòa hỢp vói tự nhiên*'^
Học tập, tôn trọng, chinh phục, mô phỏng, thích nghi
là những cách thức ứng xử theo hướng khoan hòa với tự

Huỳnh Khái Vinh, Ngiivền Thanh Tuấn: Bàn vé khoan dung trong văn hóa. Nxh
Chính trị Quốc gia. tái bản có sửa chữa, bô sung, Hà Nội, 2004. tr.205-208.

71