Page 72 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

'ĩ)ăn Ẻóa Ú 7? y xử U ìèi O G u n £iện na^

nâng lên thành nguyên tắc trọng đức, trọng văn, và mở
rộng ra thành nguyên tắc trọng phụ nữ.

Nguyên tắc trọng đức ở Việt Nam hướng vào những
giá trị nền tảng có tính bền vững của đạo đức là luân lý.
Và vì thế, nó dễ dàng tiếp thu đạo ngũ thường, luân
thường của Nho giáo Trung Quốíc và đạo đức Phật giáo Ân
Độ. Tình nghĩa trong quan hệ ngưòi - người, và lối ứng xử

tình nghĩa trong dân gian, được Nguyễn Trãi, theo nguyên
tắc trọng ván, nâng lên thành lối ứng xử nhân nghĩa, để
tình người hòa với đạo tròi, hay tình người hòa với phép tắc
chung của xã hội.

Song sở dĩ nhân nghĩa Việt Nam vẫn có bản sắc
riêng bền vững, vì nó gắn vóh nguyên tắc trọng phụ nữ.
Nguyên tắc này được thể hiện, thực hiện nhất quán từ

gia đình đến tín ngưõng mẫu hệ và cả Bộ luật Hồng Đức
dưới triều Lê.

Nếp sống khoan hòa thiên về hành động, với lối tư
duy trực giác tổng hỢp có tính biện chứng chất phác được
thể hiện trong tình nghĩa đối với con ngưòi theo các
nguyên tắc trọng tình, trọng đức, trọng văn (hay trọng
nghĩa) bằng triết lý nhân nghĩa. Nó đã thúc đẩy hình

thành lốì ứng xử nhân văn, tập thể và dân chủ. Đây cũng
là những giá trị truyền thống cơ bản góp phần hình thành
phương pháp luận Hồ Chí Minh.

73