Page 286 - Văn Hóa Ứng Xử Việt Nam Hiện Nay

'Uăn Áóa ứnỹ xử U ièi OCam Ẻìện nat^

Thứ hai, xu hưóng đề cao, tuyệt đôi hóa văn hóa ứng
xử cổ truyền. Theo nhiều công trình nghiên cứu, từ trưốc
đến nay ỏ Tây Nguyên buôn, làng được coi là hình thái tổ
chức truyền thông mang tính hành chính cao nhất. Vối
tính cách là một "không gian chính trị - xã hội" buôn, làng

của đồng bào là đơn vị tổ chức xã hội hoàn hảo mang tính
chỉnh thể riêng. Buôn, làng thực chất là những đơn vị tự
quản mang đậm dấu ấn của công xã thị tộc. Buôn, làng
cùng với luật tục và già làng, đặc biệt luật tục của dân tộc

M'nông, là những thể chê chính trị, ván hóa và xã hội có
xu hướng đề cao, thậm chí tuyệt đối hóa truyền thống dân
tộc. Ngày nay trong điều kiện kinh tế thị trường, nó mang
tính tự quản nhiều hơn, nhất là thông qua việc đề cao vai
trò của người già. Vai trò của những người cao tuổi được
thừa nhận hết sức tự nhiên. Trong nhiều trường hỢp, tiếng
nói của họ được coi như đại diện cho họ mạc, buôn làng,

đồng tộc. Cơ chế già làng từng bước lại tô đậm thêm tính
tự quản của buôn, làng và tính phổ dụng của luật tục.
ở miền núi phía Bắc, tình hình có phức tạp hơn. Xã

hội của phần lớn các dân tộc người ở đây đã vào thòi kỳ
phân hóa gia cấp. Sự hình thành các đơn vị hành chính đặc
thù đã rõ ràng. Sự tồn tại và phát triển của hệ thống hành
chính địa phương vừa mang tính chất hành chính địa
phương vừa mang tính chất tộc người. Đối vói người Tày -
Nùng là chế độ thổ ty, người Mường là chế độ nhà lang,