Page 118 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

xuông suối té nước vào nhằm làm nước tung tóe
khắp nơi rồi hô to rằng: Mưa rồi! Mưa rồi! Sau đó,
bà góa cùng đám trẻ con để nguyên quần áo ướt
sũng đi về nhà với ngụ ý là do trời mưa nên quần
áo bị ướt.

Từ những nghi lễ liên quan đến nương rẫy ở
trên, một câu hỏi đặt ra là: Cái gì giúp sức cho hồn
lúa sinh sôi nảy nở? Giải thích về điểm này, người
Khơ-mú quàn niệm có hai yếu tô" tín ngưỡng sau:
- Khoai sọ cũng như bầu bí vốn thuộc về văn
hóa rau củ, có trước văn hóa lúa nên hồn lúa muốh
sinh sôi nảy nở phải có sự tiếp xúc bằng tinh linh
của hoa màu đã được trồng trên nương rẫy thời xa
xưa. Từ đấy, người ta cho rằng khoai sọ là yếu tô"
đực và được xem như bạn tình của lúa - yếu tô" cái.
Việc bắt buộc phải trồng khoai sọ, sả, gừng ở ô
vuông m ặt reẹc bên cạnh lều nương rõ ràng mang ý
nghĩa tín ngưỡng vối ý muôn nó sẽ tác động hỗ trỢ
cho cây lúa nảy nở. Thêm vào đó, sau lễ cúng hồn
lúa, ngoài việc rưốc hồn lúa về bịch, mẹ lúa còn
rưóc cả khoai sọ nữa; hoặc trong lễ cúng hoa màu
grỢ, người Khơ-mú còn bôi khoai sọ, bí vào người
nhau, vê xôi vào tóc nhau... với ý muốn cho khoai
sọ, bầu bí và lúa kết bạn với nhau. Cũng có cách
suy diễn khác là, làm như thế đê cầu mong cho
lương thực đưỢc thỏa thuê, vung vãi khắp nơi...
- Ngoài việc làm cho hồn lúa tiếp xúc với bầu bí
khoai sọ, người Khơ-mú còn mong muôn thể hiện
cho lúa biết cách sinh sôi nảy nở bằng quan hệ âm
dương. Đó chính là việc thò dương vật gắn với việc
trồng trọt trên nương rẫy.

116