Page 105 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

nhất. H rôi yvang có một số ma để sai khiến, trong
đó quan trọng nhất là ông Sét Chưn Đrai. Đồng
bào mô tả Chưn Đ rai thường khoác áo màu xanh
lam nhưng chưa biết hình dáng cụ thể, tay cầm rìu
và có binh lính là gió. Mỗi khi gió to có nghĩa là lúc
Chưn Đ rai bực tức vì loài người không thò cúng
p rư dồng (thuồng luồng) chu đáo để p rư dồng nổi
giận không dâng đủ nưốc cho Chưn Đ rai làm mưa.
Chưn Đ rai là loại ma mang điều lành, vâng lệnh
trời làm mưa và trừng phạt những người vi phạm
tục lệ trong xã hội cô truyền của họ. Vì thế, mỗi khi
mưa to, gió lớn, sấm sét ầm ầm, tổt nhất là chạy
vào ẩn nấp nơi chuồng lợn để khỏi bị Chưn Đ rai
trừng phạt.
Từ quan niệm này, nhiều người Khơ-mú cho
rằng những người phạm tội loạn luân muôn tránh
đòn trồi đánh thì phải ăn trong máng lợn.
Mặc dù quyền uy lớn nhất nhưng hrôi yvang
không tác động đến toàn bộ đồi sông con người và
muôn vật trên trái đất. Do đó nó cũng chưa được
người Khơ-mú coi là đấng sáng tạo ra tròi đất và
muôn loài. Chính vì thê người Khơ-mú quan niệm
hrôi yuang là loại ma trời rất chung, chưa được
hiểu một cách đầy đủ như khái niệm thần ở các
tộc người khác. Tại một sô" địa phương, do chịu
ảnh hưởng văn hóa Thái nên người Khơ-mú
cũng coi Then luông (Thượng đế) là vị thần cao
nhất của mình.
Loại ma thứ hai là hrôi ptê (ma đất). H rôỉ ptê
được coi là tinh linh của một hòn đâ"t, hòn đá hay
một lực lượng siêu nhiên trú ngụ trong đố. Dưới

103