Page 100 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

lao động chung của gia đình. Đó cũng là thời kỳ
chúng biết cách làm quen, tìm người bạn tình
chuẩn bị để sẵn sàng bước vào một tương lai mới.

Lễ tang
Người Khơ-mú tin rằng cái chết tốt nhất là chết
già, thân thể trọn vẹn. Những người chết "bất đắc
kỳ tử" sẽ biến thành các loại ma đi lang thang mọi
nơi. Họ cũng cho rằng, khi chết hồn người sẽ về
sống với thê giới của "ma". Thê giới đó được gọi là
"cuôi ptê" nằm trong khu vực nghĩa địa của bản,
cách bản một con sông gọi là "ôm ta khai". Theo
cách giải thích của người Khơ-mú, sau khi chết,
người quá cố sẽ có một cuộc sống trái ngược với
trần gian. Nếu ở trần gian là ngày, dưới đó là đêm
và ngược lại. Thế giới của người chết cũng có đủ các
thứ như ở trần gian, ớ đó con người vẫn tiếp tục
sông trong các bản làng riêng theo từng dòng họ,
cũng mặc quần áo, mang đồ trang sức, cũng làm
nương, chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà...
Khi có người qua đời, việc đầu tiên, tang chủ
bắn chỉ thiên 2 (hay 4) phát súng và đốt lửa trước
nhà để báo hiệu cho dân bản biết. Sau khi anh em
họ hàng tề tựu, người quá cố được người thân mặc
cho quần áo mới, lau rửa mặt sạch sẽ rồi đặt nằm
theo chiều của cây đòn nóc tại nhà, nơi có gian thờ
ma. Nếu đã có quan tài, liệm xong, người ta đặt thi
hài vào đó rồi mới quàn.
Xưa kia, trước khi đem đi mai táng thi hài được
liệm kín bằng vải trắng, trên trán đặt một đồng xu
bạc, ở nách kẹp một con gà nhỏ (đã đập chết) đê

98