Page 102 - Văn Hóa Tộc ười Khơ Mú

nhân để tiễn đưa người đã khuất trở về với ông bà,
tiên tổ.
Xưa kia, sau bữa cơm vĩnh biệt, người ta còn
mòi thầy mo về, thịt trâu hay bò làm chay tiễn linh
hồn người quá cô" về với thế giới của ma. Vì vậy, thi
hài thường đưỢc quàn trong nhà 2 hoặc 3 ngày mới
đem đi mai táng.
Ngưòi Khơ-mú rất coi trọng việc chọn đất đặt
mộ. Để chọn được nơi đào huyệt, trước khi đi, người
ta đo chiều dài của thi thể và đem theo hai miếng
gỗ gọi là sơ oong (một thứ thẻ âm dương) để xem
bói. Đến rừng ma thầy bói cầm sơ oong đọc nhẩm
rồi tung lên, khi hai miếng gỗ này rơi xuốhg đều
nằm sấp, coi như Thần Đất đã chấp nhận. Ngược
lại, miếng sấp, miếng ngửa buộc phải tìm nơi khác.
Huyệt được đào sâu khoảng l,2-l,5m. Xưa kia,
người Khơ-mú còn duy trì cách chôn cất tử thi theo
thòi thượng cổ: đặt quan tài trong hang. Sau khi
đào huyệt, người ta khoét vào thành huyệt một
vách hang vừa đủ để đặt quan tài, dùng liếp che,
cọc đóng ken bên ngoài rồi mới lấp đất (TL.7,
tr.l27).
Khi đi mai táng, thi thể được đặt trên cáng.
Con rể khiêng phía chân đi trước, con trai khiêng
phía đầu đi sau. Trên cáng gắn các cây nến để đốt
trên đường ra huyệt. Theo họ phía nào sáp ong
cháy lâu hơn, người khiêng phía đó gặp may hơn.
Theo lệ những người đi khiêng cáng, ngoài việc dự
vào bữa cơm tang, còn được tang chủ trả cho tiền
công và một miếng thịt.

100